Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент архитектура – қурилиш институти

9.8. Қурилиш майдонидаги вақтинчалик бино ва иншоотларни ҳисоблаш ва уларни қурилиш бош тарҳида акс эттириш

Қурилиш ишлаб чиқаришини тўғри ташкил этишда ишчи-хизматчиларнинг қурилишда бўладиган маданий-маиший эҳтиёжларини талаб даражасида қондириш масалаларига ҳам алоҳида эътибор билан қараш зарур. Чунки ишчининг ечиниб-кийиниши, тоза кийимларини озода жойларда сақлаши, овқатланиши ва дам олиш хоналарининг бўлиши уларнинг руҳиятига, соғлиғига ва меҳнат фаолиятига (иш унумига) ижобий таъсир қилади. Қурилиш ишлаб чиқариши учун зарур бўлган вақтинчалик иншоотларнинг (қоришма цехлари, устахоналар, сувоқчилик станциялари, тош қирқиш дастгоҳлари ва бошқалар) тўғри лойиҳаланиши ва жойлаштирилиши муҳим аҳамиятга эга.

Вақтинчалик бино ва иншоотлар қурилиш даври учунгина зарур бўлганлиги учун уларни лойиҳалашда ортиқча чиқимга йўл қўймаслик зарур.
Вақтинчалик ёрдамчи биноларни шартли равишда 3 гуруҳга ажратиш мумкин:
а) хизмат бинолари, бошқарма, иш юритувчи хонаси, диспетчер хонаси, қоровулхона;
б) маданий - маиший мақсадлардаги бинолар: кийимхона, ювиниш хонаси, овқатланиш хонаси, чўмилиш хонаси, исиниш хонаси, тиббий хизмат кўрсатиш хонаси, кийим қуритиш хонаси, дам олиш хонаси;
в) ёрдамчи ишлаб чиқариш бино ва иншоотлари: вақтинчалик устахоналар, қоришма узеллари, сувоқ ва бўёқ станциялари, электростанция, насос ва иссиқлик станциялари.
Вақтинчалик биноларни лойиҳалаш уларнинг тури, сони ва майдонини аниқлашдан иборат. Бунинг учун қурилишда иштирок этувчиларининг умумий сони асос қилиб олинади:

N _ум = N _иш +N _МТХ +N _хиз+N _КХХ

бу ерда: N _иш - сменадаги максимал ишчилар сони, чизиқли ёки тўрсимон календар режадан олинади;

N _МТХ –муҳандис-техник ходимлар сони;
N _хиз- хизматчилар сони;
N _КХХ –кичик хизматчи ходимлар сони.

Муҳандис-техник ходимлар, хизматчилар ва кичик хизматчи ходимлар сонини аниқлашда қуйидаги жадвалдан фойдаланиш тавсия қилинади: