Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт университети “бизнес” факультети «Маркетинг” кафедраси «Ҳимояга рухсат этилади»

 
Хизматлар соҳаси моддий ишлаб чиқаришга қараганда бир қатор ўз 
хусусиятларига эга ва улар қўйидагилардан иборатдир: 
Биринчидан: товарларлардан фарқли равишда хизматлар бир вақтда 
ишлаб чикарилади ва бир вақтда истеъмол қилинади ва сақланмайди. Бу 
ҳолат хизматларга бўлган талаб ва таклифни тартибга солиш муаммосини 
келтириб чиқаради ва хизматлар савдосини савдо воситачилигига хамда 
товарларни сақлашга асасланган товарлар савдосидан фарқланишига олиб 
келади. Товарларни сотиш ва хизматларни кўрсатишни ўзаро аралашиб 
кетиши хизматларни ажратиш ва уларнинг ҳисобини олиб боришни 
қийинлаштиради. 

---

16 
Иккинчидан хизматлар соҳаси одатда моддий ишлаб чиқариш соҳасига 
қараганда хорижий рақобатдан давлат томонидан ҳимоя қилинади. Бундан 
ташқари кўпчилик мамлакатларда транспорт ва алоқа, молиявий ва суғўрта 
хизматлари, фан, таълим, соғлиқни сақлаш, коммунал хизматлар анъанавий 
тарзда қисман ёки тўлиқ давлат ихтиёрида бўлади ёки давлат томонидан 
қаттиқ назорат қилинади ва тартибга солиниб турилади. Купчилик 
мамлакатлар хукуматларининг фикрича хизматларни импорт қилиш миллий 
хавфсизлик ва мустақилликка хавф туғдириши мумкин ва шунинг учун 
хизматалр соҳаси товарлар билан савдо қилиш соҳасига қараганда қаттиқ 
тартибга солинади.
Номоддий ишлаб чиқариш соҳасида хизматлар турли-тумандир: 
аҳолига Хизматлар хизмат кўрсатиш, автомобилларни, маиший техникаларни 
таъмирлаш, йўловчиларни ва юкларни ташиш, таълим ва маслаҳат бериш, 
маиший хизматлар, тиббиёт хизматлари, пулларни сақлаш, қимматбахо 
коғозлар ва кучмас мулк билан операциялар, суғўрта ва купчилик бошқа 
фаолият турлари. 
Номоддий ишлаб чиқариш соҳасида хизматларнинг турли-туманлигига 
карамай уларнинг барчаси қўйидаги 4 та тавсифномага эгадирлар ва улар 
хизматларни товарлардан фарқлайдилар: 
 хизматларнинг номоддий характери ва ҳис этиб бўлмаслиги; 
 хизматларни ишлаб чиқаришнинг ва истеъмол қилишнинг ажралмаслиги; 
 сифатининг бир жинсли эмаслиги ва ўзгарувчанлиги; 
 хизматларни сақлаб бўлмаслиги.
Хизматлар соҳасининг аҳамиятини янада ошиб бориши ва халқаро 
аҳамиятга эга бўлишини тушуниш учун хўжалик хаётида муҳим рол 
ўйнайдиган хизматларнинг ўз моҳиятини чуқур ўрганиш лозим. 
Битирув малакавий ишининг кейинги параграфида Ўзбекистонда хиз-
мат кўрсатиш ва сервис соҳасини ривожланиш тенденцияси ёритилади.