Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент ирригация ва қишлоқ ХЎжалигини механизациялаш муҳандислари институти

5.2. МТ статик характеристикалари

Затвордаги кучланиш U_ЗИ ёрдамида сток токи I_C ни бошқариш сток – затвор характеристикасидан аниқланади. Бу характеристика транзисторнинг узатиш характеристикаси деб ҳам аталади. 5.3 а-расмда U_СИ=const бўлгандаги сток затвор характеристикалар оиласи I_С =f (U_ЗИ) келтирилган.

Сток – затвор характеристикадан кўриниб турибдики, U_ЗИ=0 бўлганда транзистор орқали максимал ток оқиб ўтади. U_ЗИ қиймати ортиши билан канал кесими туша бошлайди ва маълум U_{ЗИ.БЕРК.} қийматга етганда нольга тенг бўлиб қолади ва сток токи I_С деярли нольга тенг бўлиб қолади. Транзистор беркилади. U_СИ ортиши билан характеристика тиккалаша боради, бу ҳолат канал узунлигининг унча катта бўлмаган камайиши билан тушунтирилади. Сток – затвор характеристика тенгламаси қуйидаги қўринишга эга бўлади:
. (5.2)
5.3 б–расмда майдоний транзисторнинг чиқиш (сток) характерис-тикалари келтирилган. Сток характеристика - бу маълум U_ЗИ =const қийматларидаги I_С =f (U_СИ) боғлиқлик. U_СИ ортиши билан I_С деярли тўғри чизиқли ўзгаради (текис ўзгариш режими) ва U_СИ= U_СИ.ТЎЙ. қийматига етганда (б нуқта) I_С ортиши тўхтайди.



а) б)

5.3 – расм.

5.3. МТ асосий параметрлари

Майдоний транзисторларнинг асосий параметрларидан бири бўлиб характеристика тиклиги ҳисобланади

(мА/В),
ва уни қуйидаги ифодадан аниқлаш мумкин
, (5.3)
бу ерда Smax – U_ЗИ=0 бўлгандаги максимал тиклик. (5.2) (5.3) ифодалардан кўриниб турибдики, U_ЗИ ортиши билан сток токи ва майдоний транзистор характеристика тиклиги камаяди.
Статик характеристикалардан майдоний транзисторнинг бошқа параметрларини ҳам аниқлаш мумкин.
Транзисторнинг дифференциал (ички) қаршилиги исток ва сток оралиғидаги канал қаршилигини ифодалайди
U_ЗИ =const бўлганда (5.4)
Тўйиниш режимида (ВАХ нинг текис қисмида) R_i бир неча МОмни ташкил этади ва U_СИ га боғлиқ эмас.