Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги урганч давлат университети

Иқтисодий мазмуни: 7 та вилоят бўйича умумий харажатларда озиқ-овқат маҳсулотларининг улуши 1 % кўпайиши хисобига ва бир ишчининг ўртача кунлик иш ҳақи 182.37 минг сўмга ошади
Юқоридаги натижадан детерминация коэфициенти R² = 0,95 эканлигини билиб оламиз.
3.1. Детерминация коэффициенти R2 = 0,95 бўлиши умумий харажатларда озиқ-овқат маҳсулотларининг улуши минумуми вариациясига 95% y бир ишчининг ўртача кунлик иш ҳақи вариацияси тўғри келишини, қолган 5% ушбу моделга кирмайдиган омиллар вариациясига тўғри келишини англатади.
3.2. Детерминация коэфициенти R² = 0,95 асосида корреляция коэфициентини ҳисоблаш мумкин. Детерминация коэфициентини квадрат илдиздан чиқарсак корреляция коэфициенти келиб чиқади.

3.3. Корреляция коэффициентини 2-йўл билан аниқлаймиз:
1) Excel дастурининг юқори қисмидаги Данные > Анализ данных менюсини танлаймиз.
2) Пайдо бўлган ойнадан Корреляция ни танлаймиз ва ОК тугмасини босамиз. Натижада қуйидаги дарчага эга бўламиз:

3. Дарчанинг Входной интервал майдонига “Умумий харажатларда озиқ-овқат маҳсулотларининг улуши” x ва “Бир ишчининг ўртача кунлик иш ҳақи, минг” y маълумотлари диапазонини киритамиз. Параметры вывода (Чиқариш параметрлари) қисмидан эса Новый рабочий лист (Янги иш варағи) ни танлаймиз, яъни натижалар янги вараққа чиқарилади. (Новый рабочий лист нинг рўпарасидаги майдонга янги иш варағининг номини ёзиш мумкин). Натижада қуйидагига эга бўламиз:

Бундан

эканлигини билиб оламиз.
Бизга “Эконометрика асослари” курсидан маълумки, боғланиш зичлик даражаси одатда қуйидагича талқин этилади:
Корреляция коэффициенти:
0.2 гача бўлса – кучсиз боғланиш;
0.2÷0.4 бўлса – ўртача зичликдан кучсизроқ боғланиш;
0.4÷0.6 бўлса – ўртача боғланиш;
0.6÷0.8 бўлса – ўртачадан зичроқ боғланиш;
0.8÷0.99 бўлса – зич боғланиш бўлади.
Ҳулоса икки кўрсаткич x ва y ўртачисидаги боғланиш зич боғланиш дарак беради.