Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси

 Х
1
, Х
1
,...,Х
n 
,... 
 
(2.16) 
t вақт исталган моментида X система кўрсатилган ҳолатлардан 
бирида бўлади. Маълумки, исталган t учун 
( )
1
=
∑
t
P
K
(k =1, 2, …, n, …) 
(2.17) 
бунда P
K
(t) – t моментда система Х
K
ҳолатда бўлишлиги эҳтимоли. 
Ҳисобни кўплаб вазиятли системаларда тасодифий жараёнларнинг икки 
тури мавжуд: дискрет ёки узлуксиз вақтли, буларда бир ҳолатдан бошқа 
ҳолатга ўтиш t
1
ва t
2
қатъий муайян вақт моментига мувофиқ … ёки вақт 

---

53
исталган моментида юз бериши мумкин. 
Узлуксиз вақтли тасодифий жараён кечадиган X дискрет системасига 
мисол [4] бўлиб, п самолётлардан иборат гуруҳнинг қирувчи авиация 
билан ҳимояланаётган душман ҳудудига ҳужуми ҳисобланади. Мазкур ҳолда 
гуруҳни пайқаш ва қирувчиларни кўтариш моменти олдиндан маълум эмас ва у 
тасодифий қиймат ҳисобланади. Системанинг турли ҳолатлари гуруҳ 
таркибидаги шикастланган самолётлар турли миқдорига 
мувофиқ келади: 
— биронта ҳам самолёт шикастланмади; 
— битта самолёт шикастланди; 
………………………………………………….. 
— к самолётлар шикастланди; 
 
 ………………………………………………… 
— барча п самолётлар шикастланди. 
Мазкур тизим эҳтимолий аҳвол тархи ва бир ҳолатдан иккинчи холатга 
ўтиш имкони 2.08- расмда берилди. 
Бунда кўрсаткич чизиқлар билан системанинг бир ħолатдан иккинчи 
ҳолатга ўтиши кўрсатилган. Айланма чизиқ 
«к»
вазиятдан унинг ўзига 
йўналган, бу шуни билдирадики, система