Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси

мом
R
из
5

бўлиши зарур (
С
t
суг
0
20

), чиқиш 
симлари таъминловчи тармоққа уланади. Уланиш жойлари изоляцияланади 
металл трубка кийитилади ва сувга тўлдирилиб яна изоляция қаршилиги 
ўлчаб кўрилади, 1,5-2,0 соатдан сўнг изоляция қаршилиги доимий бўлиб 
қолиши зарур. Насос қурилмасини қудуққа туширилади, 1,5 соатдан кейин 
изоляция қаршилиги таъминловчи тармок орқали ўлчаб кўрилади 
МОм
R
из
5

бўлиб қолиши зарур. Сув қувурини текшириб кўриб кейин насос агрегати 
ишчи туширилади. Щитдаги амперметр билан мотор юкламаси назорат 
қилинади. 
н
иш
I
I

бўлиши зарур. 5-6 сутка давомида эксплуатация 

---

106 
қилингач ишчи ток амперметр шкаласида белгилаб қўйилади. Кейинчалик бу 
белги бўйича, насос юкламаси назорат қилиб турилади. Моторнинг ишчи 
ҳолати текшириб турилади. 
Сув остида ишловчи моторларнинг техник қарови ҳар ойда ўтказилади. 
Бунда мотор ер остида сувда қолади ва қуйидаги тадбирлар бажарилади: 
-моторнинг токи (юкланиши) ва кучланишини ўлчаб кўрилади. Агар 
нормал кучланишда ток кучи 20-25 % гача ортган бўлса мотор қисмлари 
ейилганлигини билдиради ва у жорий ремонт қилинади, 
-моторни тармоқдан ажратилгач тўла совигач, 40-45 минутдан кейин , 
таъминловчи кабелни ажратиб олиб, у орқали мотор чулғамлари изоляцияси 
ўлчанади. Изоляция катталиги аввалги қийматидан 2-3 баровар камайиб 
кетган ёки 5 МОмдан паст бўлса, унинг изоляциясида носозлик борлигидан 
дарак бўлади,
-электр моторни соз ҳолдалигига ишонч ҳосил қилингач, майда 
дефектлари йўқотилгач, у тармоққа уланади. Сув қувурини текшириб насос 
ишга туширилади. Амперметрда мотор токи назорат қилинади, у номинал 
қийматидан кўп бўлмаслиги зарур (7.6-расм). 
7.6-расм. Сув остида ишловчи 
моторларнинг истеъмол токининг 
тармоқ кучланишига боғликлиқ 
функцияси.
1-ЭЦВ 10-63-65; 2-ЭЦВ 8-16-140;
3-ЭЦВ 6-10-235. 
Мотор уланган тармоқдаги кучланиш доим бир хил бўлиши зарур. 
Кучланишнинг ўзгариб туриши элект моторни қизишига, резинаметалл 
подшипникларнинг ейилишига олиб келади. Охир оқибатда мотор тармоқдан 
ортиқча юкланиш токи истеъмол қилади, у қизиб ишлайди, изоляцияси 
эскириб яроқсиз ҳолга келади.
 
7.1-жадвалда сув остида ишлайдиган электр 
моторларнинг асосий носозликлари ва уларни йўқотиш услублари 
келтирилган. 
7.1-жадвал 
Сув остида ишлайдиган электр моторларнинг асосий
носозликлари ва уларни йўқотиш услублари 
Т.р. 
Носозликлар 
Асосий сабаблари 
Йўқотиш
услублари