Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси

9.2. Cув таъминоти тизимларида автоматлаштириш 
воситалари эксплуатацияси 
Сув таъминоти тизимида Республикамиз шароитида кўплаб ер ости
сувларини чиқарувчи қудуқ насослари ишлатилади. Уларни автомат ва
қўлда бошқариш учун турли бошқариш комплектлари ишлатилади. 
Қуввати 1-11кВт бўлган моторларни бошқаришда “Сауна” системаси,
контаксиз тизимли ШЭП-5302-У2 ва Каскад” тизимлари ишлатилмоқда. 
“Каскад” системаси 65 кВт гача қувватли моторларни автомат
бошқаришда ишлатилиши мумкин. 
“Каскад” тизими қуйдаги вазифаларни бажаради: 
-сув сатхига қараб насос агрегатини автомат ишга тушириш ва
тўхтатиш, 
-босим бўйича 15-90мин. давомида насосни ишлатиб туриш, 
-масофадан ва жойида бошқариш, 
-насос агрегатини 2-3.дан.25-.30сек.гача вақт ўтказиб қайта ишга
тушириш, 
-ортиқча юкланиш, фаза йўқолиши ва қисқа туташув режимларида
моторни ҳимоя қилиш, 
-сув сатҳи пасайиб кетганда насосни тўхтатиш, 
-қуввати 4-5кВт ва ундан катта моторларни сувсиз ишлашдан ҳимоя
қилиш, 
-авария ҳолатида тармоқ ажратилиб аварияни огоҳ қилувчи лампа
ёқилади, 
-фазалардан бирида токни назорат қилиш, 

---

121 
-авария ҳақида бошқа жойга ҳабар беради, 
-тармоқда кучланиш йўқолиб қайта пайдо бўлса, насосларни
(селектив) зарур кетма-кетликда ишга туширади. 
“Каскад’’ cистемасини техник хизматида олти ойда бир марта 
контакт юзалари тозаланади, уланиш ва маҳкамланиши жойлари
текширилади, ҳаракатдаги қисмлари мойлаб турилади. Сатҳ датчиклари
мавсумий техник қаровлардан ўтказиб турилади. Сувсиз ҳолда система
0,5 сек. да, 1,35 Iн юкланишда 10...30 сек. да тармоқ ажратилиши зарур.
Зарур бўлганда юкланиш режими қайта ростланиши мумкин, ±25%
атрофида (масалан, агар мотор қуввати ўзгарса). 
9.3. Бошқариш-ҳимоя воситаларининг эксплуатацион