Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ўзбекистон республикаси олий ва ўрта

 
7.6.IRR- лойихани ички соф фойда нормасини таққослаш 
усули: 
Бунда агар лойиха муқобил капиттални қўллаш вариантдан 
юқори бўлади. 
Бу коида даромадлилк ставкасини таққослашга олиб боради. 
Эслайлик бизни мисолда капитални муқобил варианти банкни 
хисоб ракамига йилик 8 % .Агар жамғарма облигациясига 75 долл 
қўйсангиз, у холда 5 йилдан сўнг сиз 100 долл га эга бўласиз. 
Сизни жамғармангизни фоиз ставкаси қандай бўлади? 
Ёки бошқа қилиб айтганда тенглаштириш ечиш учун i ни 
топамиз: 
75 долл. = 100 долл./(1 + i)
5
Кўрсаткич, қайсики биз топган, Облигацияни қайтариш 
вақтида(yield to maturity ги даромадлилик ставкаси дейилади ёки 
(internal rate of return, IRR/ даромадлиликни ички ставаси дейилади. 

---

516 
Даромадлиликни ички ставкаси-бу дисконт ставкасини шундай 
кўринишики, қайсики келгуси тушумларни келтиилган қиймати ва 
харажатларни келтиилган қийматини тенглаштрилади. 
Бошқача қилиб айтганда, NPV нолга тенг бўлганда IRR фоиз 
ставкага тенгдир. 
Шундай қилиб, капитални муқобил қийматига нисбатан агар 
ставка агар NPV нолга тенг бўлиши юқори бўлса, бунда бизга 
тушунарлики NPV капитал қийматини муқобил вақтида ижоий 
бўлиши керак. 
Ёки, агар IRR 10 фоизни ташкил этади (т.е. NPV npи 10% 
равняется нулю), у холда NPV капитал қийматини муқобил варианти 
8 %да ижобий бўлади. 
Нимага? 
Биз биламизки NPV хисоблашда келгуси тушумлар хисобга 
олинади. 
Биламизки, дисконт ставкаси юқори бўлганда, келгуси пул 
оқимларини келтирилган қиймати юқори бўлади. 
Шундай қилиб, агар NPV 10% ставкада нолга тенг бўлади, у 
холда бу 8 % да ижобий бўлади. 
. Бундан кўриниб турибдики, IRR 10 % вақтида ва каптални 
муқобил қийматини 8 % бўлганда NPV ижобий дейишга имкон 
буларди.
1
. 
N 
I 
PV 
FV 
Результат 
1
Этот вывод справедлив только в там случае, если все будущие денежные потоки положительны. 

---

517 
5 
? 
-75 
100 
i=5,92% 
Биз 75 долл олдига «-» белги қўйдик. 
100=75 х i(l+i)
5 
(1+i)
5
 =100/75
i =(100/75)
1/5
– 1 = 5,92% 
Шундай қилиб, ун(IRR )и қайтариш вақтидаги облигацияни 
даромадлилиги йилига 5,92 %. Бу натижа(95,92 %. )ни 8 % Билан 
таққослаб, биз пулни банка қўйишни афзал деб топдик 
Хақиқатда банка қўйиш яхшироқдир.