sohasidagi ichki jarayonlar bilan bog‗liq bo‗lib, iste‘mol yoki jamg‗armaga so‗nggi
Eksport hajmining oshishini yalpi milliy ishlab chiqarish hajmiga
ta‟sirini quyidagi formula orqali aniqlash mumkin:
X
Ì
YaIM
ð
,
bu yerda:
Mr – multiplikator;
∆X – eksport hajmining o‗sishi.
Biroq, xalqaro savdo faqat eksportdan iborat bo‗lmay, balki o‗z ichiga
importni ham oladi. Agar eksportdan olingan daromadning bir qismi importga
sarflansa, u holda mamlakatning ichki xarid qobiliyati pasayadi. Import jamg‗arma
singari boy berilgan imkoniyat sifatida amal qiladi, shuning uchun u matematik
ifodalarda manfiy ishora bilan qo‗llaniladi. Importni jamg‗arish funksiyasiga
o‗xshagan holda tahlil qilish mumkin. Buning uchun importga so‗nggi qo‗shilgan
moyillik tushunchasini kiritib olamiz. Bu moyillik import hajmi o‗zgarishining
daromad o‗zgarishiga nisbati orqali ifodalanishi mumkin. Natijada import
multiplikatori formulasi quyidagi ko‗rinishga ega bo‗ladi:
X
MRM
MRS
M
p
)
(
1
,
bu yerda:
MRM – importga so‗nggi qo‗shilgan moyillik.
Do'stlaringiz bilan baham: