Ўзбекистон республикаси рақамли технологиялар вазирлиги муҳаммад ал-хоразимий номидаги

1. Курс ишига топшириқ

№	Ишчи частота диапазони, МГц	ЎТ (СВ): 525...1605 кГц
1	Сезгирлик, мкВ	80
2	Қабул қилинувчи сигнални модуляциялаш тури	Ампл.
3	Қабул каналлар сони	1
4	Сигнал полосаси, Пс, кГц	12,5
5	Частотавий бузилишлар коэфициенти Ϭn, дБ	9
6	Қўшни канал бўйича танловчанлик, σқк, дБ	45
7	Акс канал бўйича танловчанлик, σак, дБ	47
8	Оралиқ частота бўйича танловчанлик σор, дБ	56
9	Элементлар базаси	КТ3127
10	Ҳисоблаш тракти	РЧТ
11	Антенна параметрлари	R = 40 om

2. Қабул қилгичнинг ЮЧ тракти тузилиш схемасини асослаш


2.1. Сигнал полосасини ёки модулияциянинг юқори частотасини аниқлаш

Топшириқда сигнал полосасини П_С ёки модулияциянинг юқори частотасининг F_Ю қиймати берилиши мумкин. Бу икки катталиклар ўзаро қуйидаги муносабатлар орқали боғланган.

- амплитудаси модуляцияланган сигнал учун П_С = 2∙F_Ю ;
-ЧМ сигнали учун П_С = 2∙F_Ю∙ (1+ ψ),
бу ерда ψ – частотавий модулияция индекси:
-агар топшириқда ψ нинг қиймати берилмаган бўлса, у ҳолда ψ = 3,3 ҳисоблаш керак бўлади.


F_Ю = П_С/2 = 12,5 кГц / 2 = 6,25 кГц

Сигнал спектри 1-расмда тасвирланган.

1-расм. Сигнал спектри

2.2. Қабуллагичнинг оралиқ частотасини танлаш

Супергетеродинли қабуллагичда преселектор сўндириши керак бўладиган қабуллаш ён каналлари частоталари ва f_г гетеродин чатотаси бу қабуллагич учун танланган f_ОЧ оралиқ частотага боғлиқ бўлади. Шунинг учун радиотракти лойиҳалашга киришишдан олдин f_ОЧ оралиқ частотани танлаш керак бўлади. Қабуллагичнинг минимал мураккаблигига талабларга мувофиқ лойиҳалаш частотани бир марта ўзгартиришли қабуллагич тузилмасини танлашдан бошланади. Оралиқ частотанинг қиймати стандартда аниқланган оралиқ частота қийматлари орасидан танланади.

УТ, ЎТ ва ҚТ дипазонлари профессионал қабуллагичлари учун f_ОЧ оралиқ частота қийматлари қуйидаги диапазонда ётади: 110, 210, 475, 720, 910 кГц, 1,5, 1,6, 2,1, 3,0 МГц.
УҚТ ва ЎЮЧ дипазонлари профессионал қабуллагичлари учун f_ОЧ оралиқ частота қийматлари қуйидаги диапазонда ётади: 10, 30, 120 МГц.
Оралиқ частотани танлашда қуйидагиларни ҳисобга олиш керак бўлади:
- f_ОЧ оралиқ частотани қабул қилинадиган частоталар дипазонидан ташқарида танлаш керак, f_ОЧ ишчи дипазоннинг минимал частотасидан паст танланади;
- оралиқ частота қанчалик паст бўлса, оралиқ частота трактида қўшни канал бўйича талаб қилинадиган танловчанликни таъминлаш шунчалик осон бўлади, лекин преселекторда қабуллашнинг ён каналлари бўйича талаб қилинадиган танловчанликни таъминлаш қийин бўлади.
Лойиҳаланадиган қабуллагичда f_ОЧ = 475 кГц оламиз.