Ўзбекистон республикаси соғЛИҚни сақлаш вазирлиги инновацион соғЛИҚни сақлаш миллий палатаси

ПЭни олдини олиш (FIGO, 2019 й.) 
Юқори хавф 
Ўрта хавф 
аввалги ҳомиладорликда АГ 
биринчи ҳомиладорлик 
САГ 
аёлнинг ёши ≥ 40 дан катта 
сурункали буйрак касаллиги 
ТВИ ≥ 35 кг/м
2
ҚД 
оилавий анамнезда ПЭ 
аутоиммун касаллик 
туғруқлараро оралиқ > 10 йилдан 
ПЭ ривожланишининг хавфи юқори: 
 1 юқори хавф омили 
ЁКИ 
 2 мўътадил (ўрта) хавф омили 
4С 
ПЭ ривожланиши юқори хавф гуруҳига кирувчи ҳомиладор аёлга бутун ҳомиладорлик 
даври давомида ҳар куни АҚБни назорат қилишни тайинлаш тавсия этилади. 
1А 
ПЭ ривожланиши юқори хавф гуруҳига кирувчи ҳомиладор аёлни ҳомиладорликнинг
11-13
+6 
ҳафталик муддатларида ҳомиладорлик муддатини аниқлаш, 1-триместр скрининг 
текширувини ўтказиш, кўп ҳомилалик ҳомиладорликни аниқлаш учун пренатал 
диагностиканинг эксперт даражасини таъминловчи тиббиёт муассасасида ҳомиланинг 
УТТга юбориш тавсия этилади. 
1-триместр УТТни ўтказиш пайтида эрта ПЭни аниқлаш учун бачадон артерияларида пульсацион 
индексни (PI) ўлчаш тавсия этилади. ПЭнинг оптимал скрининг текшируви хавф омилларини 
баҳолаш, ўртача АҚБни ўлчаш, бачадон артерияларида PI ўлчаш ва плацентар ўсиш омилини 
(PIGF) текшириш асосида хавфни аниқлашни ўз ичига олади (масалан, The Fetal Medicine 
Foundation томонидан яратилган ПЭ ривожланиши хавфи калькулятори). 
PIGFни текшириш имкони бўлмаганда, ПЭнинг скрининг текшируви хавф омилларини баҳолаш, 
ўртача АҚБни ўлчаш, бачадон артерияларида PIни аниқлаш асосида хавфни аниқлашни ўз ичига 
олади. PIGF энг яхши, бироқ, ҳали ҳам фойдалана олиш имкони кам бўлган биокимёвий маркер 
ҳисобланади. ПЭ ривожланиши хавфи юқори бўлганда, ушбу маркернинг паст қийматлари 
кўпинча ХЎОҚ билан биргаликда келиши, эрта ПЭ ривожланиши хавфи юқорилигидан далолат 
беради (ёлғон-мусбат натижаларнинг частотаси 9% ни ташкил қилади). 
2А 
ПЭ ривожланиши юқори хавф гуруҳига кирувчи ҳомиладор аёлни ҳомиладорликнинг
30-34
ҳафталик муддатларида ҳомиланинг УТТга юбориш тавсия этилади. 

---

42 
1В 
ПЭ ривожланиши юқори хавф гуруҳига кирувчи ҳомиладор аёлни ҳомиладорликнинг
18-20
+6 
ҳафталик муддатларида ва 3-триместрда 30-34 ҳафталик муддатларида бачадон-
йўлдош қон оқимининг УТ допплерографиясига юбориш тавсия этилади. 
ПЭ ташхисини тасдиқлаш учун sFLT/PlGF ангиоген омилларнинг нисбатини аниқлаш ҳам мумкин, 
бу ишончли, бироқ, ҳали ҳам фойдалана олиш имкони кам бўлган текширув усули ҳисобланади. 
sFlt/PlGF нисбати < 38 бўлиши 7 кун ичида ПЭ ривожланишини истисно қилади. 
Ҳомиладорликнинг < 34 ҳафталик муддатида sFlt/PlGF нисбати > 85 ва ҳомиладорликнинг
> 34 ҳафталик муддатида sFlt/PlGF нисбати > 110 бўлиши ПЭ ривожланиши хавфи юқорилигидан 
далолат беради. 
2В 
ПЭ ривожланиши юқори хавф гуруҳига кирувчи ҳомиладор аёлларга узоқ вақт туриш ёки 
ортиқча жисмоний фаоллик билан боғлиқ, тунда ишлаш ва чарчоқни чақирадиган 
ишлардан воз кечиш бўйича тавсиялар берилиши керак. 
1А 
ПЭ ривожланиши юқори хавф гуруҳига кирувчи ҳомиладор аёлларга камроқ вазн 
орттириш ва АГ ривожланиш хавфи камайиши билан боғлиқ бўлган 45-90 дақ. давомида 
ҳафтасига 3-4 марта аэробик машқларни бажариш тавсия этилади.