Ўзбекистон республикаси ташқи ишлар вазирлиги

1. Java muhiti
 
Java tilida programma tuzish uchun Java programmasi kompyuterga 
o‗rnatilgan bo‗lishi kerak. Faraz qilaylik, bu ish amalga oshirilgan bo‗lsin, aks 
holda tuzilgan programmaning natijasini ko‗rishning iloji yo‗q. Agar 
kompyuteringizda Java o‗rnatilmagan bo‗lsa, o‗rnatuvchi (установочный) 
disk orqali bu ishni amalga oshirish mumkin. Hozirgi kunda biror 
programmani kompyuterga o‗rnatishdan oson ish yo‗q. 
Sizga ma‘lumki, programmalar o‗rnatilganda, asosan C: diskning 
Program Files papkasiga mos nom bilan o‗rnatiladi. Endi siz Java tilidagi 
programmani oddiy Bloknot muxarririda yozishingiz mumkin. Hosil bo‗lgan 

---

6 
faylning kengaytmasi albatta java bo‗lishi shart. Faraz qilaylik, biz tuzgan 
eng sodda programmaning matni quyidagicha bo‗lsin: 
/*Bu sodda programma 
Uning nomi "Misol.java". 
*/ 
class Misol{ 
//Programma main() ga murojaatdan boshlanadi. 
public static void main(String args[]) { 
System.out.println("Oddiy Java-programma."); 
} 
}
Bloknot programmasida yozilgan bu matnni Misol.java nomi bilan 
shunday joyda saqlash kerakki, u joyda javac.exe nomli programma turgan 
bo‗lsin. Agar siz yozgan programma matni joylashgan faylning nomi
Misol.java bo‗lsa, Java tilining talabiga (kelishuvga) asosan class ning nomi 
ham Misol bo‗lishi shart. Java tili katta va kichik harflarni boshqa-boshqa 
harflar deb tushungani uchun, fayl nomi bilan class nomi aynan bir xil 
bo‗lishi shart. Ayrim programmalash tillari harfning registriga e‘tibor 
bermaydi (masalan, Delphi). Bu tillar uchun a va A harflari bitta belgini 
bildirsa, bu harflar Java da boshqa-boshqa harflarni bildiradi. Keyinchalik 
ham bunga qattiq e‘tibor berish kerak. 
Programmada keltirilgan boshqa so‗zlarning ma‘nosiga e‘tibor 
bermasdan (hozircha) programmani kompilyatsiya qilish kerak. Buning uchun