Ўзбекистон республикаси қурилиш вазирлиги тошкент архитектура қурилиш институти “бино ва иншоотлар қурилиши” факультети

Панелнинг кўндаланг қовурғаларини ҳисоблаш
Панелнинг кўндаланг қовурғалари таянчларга маҳкамланган, тўсиндан иборат бўлиб, максимал ординатаси бўлган учбурчак кўринишидаги юклама ва хусусий оғирлиги билан юкланган. Учбурчак юкламани қуйидаги формула ёрдамида эквиваленти тенг бўлган тенг тақсимланган юкламага алмаштириш мумкин
; =
бу ерда: =8,0 см кўндаланг қовурғанинг ўртача қалинлиги.

Тенг тақсимланган юкламанинг умумий қиймати

Пластик деформацияларни ҳисобга олганда ҳолда М_с оралиқ ва М_оn таянчдаги эгувчи моментларни тенг тақсимланган (М_с=М_оn=М) схема бўйича аниқлаш мумкин:

Плитанинг оралиқдаги кўндаланг қовурғаси, токчаси сиқилувчи зонада бўлган тавр кесимдан иборат
Токчанинг ҳисобий эни: ҳамда

Кичик қийматини қабул қиламиз: =50 см,
қовурға баландлиги h₀=h-a=25-2,5=22,5 см.

4.1-жадвалдан [6] ζ=0,99 қабул қиламиз.

Кр-2, Кр-3 каркас танлаймиз. Конструктив талабларга кўра 110 A-III А_s=0.78 см² арматура қабул қиламиз. Юқори зона арматураси ва кўндаланг стерженларни ҳам 110 A-II қабул қиламиз, кўндаланг стерженлар қадами s=150 мм. Четки қовурғалар учун ҳам 110 A-III арматурадан каркас тайёрланади.

Плитанинг бўйлама қовурғасини ҳисоби
Бўйлама қовурғанинг ҳисобий баландлигини аниқлашда чўзилувчи арматуралар икки қатор жойлаштирилишини ҳисобга оламиз. Плитанинг эни 1,4 м бўлганда плитанинг 1 м узунлиги қабул қиладиган (плита оғирлигини ҳам ҳисобга олинганда) ҳисобий юклама:

• 
  доимий: g=23,834  1,475 =35,155 кН/м;
  
• 
  вақтинчалик: p=0,63  1,475=0,93 кН/м;
  
• 
  тўла юклама: q=g+р=35,155+0,93=36,085 кН/м.
  

Плита кесимидаги эгувчи момент ва кўндаланг кучнинг энг катта қиймати: кНм
кН
Плитанинг бўйлама қовурғасини ҳисобий кесим юзаси тавр шаклида бўлиб, бунда бўлгани учун ҳисоблашда токчанинг тўла энини ҳисобга оламиз: b_f=146,0 – 22=142,0 см.
Қовурғанинг ҳисобий эни: b_Р=28,5=17 см.
Ҳисоблаймиз:
жадвалдан =0,96, =0,08 ни аниқлаймиз.
х=h₀=0,0830=2,4<h_n=5 см бўлгани учун нейтрал ўк токчадан ўтади.
ҚМҚ 2.03.01-96 [1] 3.15 ва 3.16 бандига асосан ўлчамлари b_ph_p=146,0х30 см бўлган тўғри тўртбурчак каби ҳисоблаймиз.
Бўйлама арматуранинг кесим юзаси:
=11,53 см²;
Кр-2 каркас танлаймиз. Сортаментдан 420A-III A_s=12,56 см² ли арматурани қабул қиламиз. Плита қовурғаларидаги стерженларни бир қатор жойлаштирамиз.
Кундаланг куч қиймати Q=101,04 кН бўлганда кабул килинган кесим юзаси куйидаги шарт оркали текширамиз.
Q=101,04 кН≤0,3*_wl_bly_b2*R_bb_ph₀=0.3*1,0*0,83*17*17*30*(100)=215,883 кН

бу ерда _bl=1-β* y_b2*R_b=1-0.01*1*17=0,83

Коэффициент  0,01 огир бетон учун. Демак плита ковургасининг кесим юзаси тугри танланган. Иккинчи шарт бажарилишини текширамиз.
Q=101,04 кН≤_b3 (1+_f)y_b2*R_btb_ph₀=0,6(1+0,11)*1,0*1,2*17*30*(10)= 40,76 кН
Бу ерда: _f=
Шарт бажарилди. Демак ковурга узунлиги буйлаб барча таянч олди участкаларидаги кундаланг арматуралар хисоблаб топилади.
Иккита ёнма-ён кўндаланг стерженлар оралиғида дарзлар хосил бўлишини олдини олиш учун қуйидаги шартни текширамиз.
S_wl≤S_max= 
S_wl=15см S_max=302,55 см
Кундаланг стерженлар кабул киладиган зурикишни аниклаймиз: q _sw=2,35кН/м
Кия дарзларнинг проекцияси с_о ни аниклаймиз.
С_о= =41,65 см
Бу ерда _b2=2 огир бетон учин С_о=41,65<2*h_о=2*30=60см булгани учун
С_о=41,65 см танлаймиз.
С_о≤С шартни теширамиз С= 
С= =142,5 С_0=41,65 см < 100,0 см шарт бажарилди.
Бетоннинг сикилувчи зонаси ва кия дарзларни кесивчи кундаланг стерженлар кабул кила оладиган кундаланг кучни аниклаймиз.
Q Q_u= +q_sw*C_o 65=505,47кН
Бу ерда: Q_u-кесим юзасининг юк кутариш кобилияти Q=Q_u=96,76<505,47 кН
Кабул киламиз :
таянчдан масофада =140,0 см; уларнинг қадами S=150мм;
ўрта қисмида масофада ;
уларнинг қадами S = 35=26,25 см; S=250 мм қабул қиламиз.

2-жадвал
Тўғри тўртбурчакли резервуарнинг 1 дона устёпма плитасига сарфланадиган арматура.

Арматурала-надиган элементнинг маркаси ва белгиланиши	Элемент-даги арматура ашёсининг сони, дона	Арматура рақами	Арматуранинг диаметри ва класси, мм	Узунлиги, мм	Элементдаги сони, дона
С-1 4/4/200/200	1	1 2	4Вp-II 4Вp-II	1300 5680	29 7
С-2 5/5/150/100	2	3 4	5Вp-II 5Вp-II	500 5680	38 5
Кр-1	2	5 6 7	20 A-III 10 A-III 10 A-II	5680 5680 300	2 1 26
Кр-2	2	8 9	10 A-III 10 A-II	1360 210	2 12
Кр-3	2	10 11	10 A-III 10 A-II	1360 210	2 12