Ўзбекистон республикаси


Hamshiralik tashxisida ustivorlik bo'yicha ketma-ketlik tartibi. Hujjatlash


Download 1.12 Mb.
bet52/119
Sana02.01.2022
Hajmi1.12 Mb.
#189241
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   119
Bog'liq
Toshkent davlat ikkinchi tibbiyot instituti

Hamshiralik tashxisida ustivorlik bo'yicha ketma-ketlik tartibi. Hujjatlash.

Hamshiralik tashxisini ustivorlik bo'yicha ketma-ketlik tartibiga keltirishda hamshira tashxisning yukori, o'rta yoki past ustivorlikka alokadorlik instruksiyasidan (ko'rsatmasidan) foydalanishi kerak. Yukori darajadagi ustivorlik mijoz hisobiga xavfli hisoblanadi. Hayotga xavfsiz holatdagi tashxisni o'rta ustivorlikka kiritish mumkin, ayni kasallik yoki okibat bilan bog'liq bo'lmagan tashxisni esa past ustivorlik darajasida ifodalanadi. Barcha darajalarda ham ruhiy-ijtimoiy, ham jismoniy ehtiyojlarni hisobga olish lozim. Mijoz ehtiyojlari to'g'risidagi Maslov nazariyasi muammolarni oldindan sezish va mijoz fikrini tashxis qo'yishda qo'llash uchun Atkinson va Murrey tomonidan taklif etilgan.



Kishi ehtiyojlari to'zrisida Maslov nazariyasi. Yuqoriroq ehtiyojlardan avval elementar extiyojlarni qondirish kerak, ya'ni mijoz ehtiyojlari quyidagi iyerarxiyaga ko'ra ustivorlik ketma-ketligi tartibiga tushadi: fiziologik ehtiyojlar - xavfsizlik -

sevish va sevilish ehtiyoji - o'z-o'zini baholash ehtiyoji - o'zini dolzarb hisoblash ehtiyoji.



Mijoz fikri. Dastlab mijoz zarur hisoblagan ehtiyoj-larni, agar ularning navbati boshqa davolashlarga qalal bermasa, kondirgan ma'qul.

Misol. Ortopediya bo'limiga bir ayol avtomobil halokati okibatida tos sinshii va bir qancha yorilishlar bilan keltiril-gap. Hshyukatdan keyingi kun erta bilan vannada u ogrikka shikoyat kildi va yordam chakirdi, uning yorilgan joylari ham yordamga muostoj edi, lekin uyiga ko'ngiros kilib, uning 15 oylik egizak-lariga karashayotganliklariga ishonch hosil silmasdan, biror chora ko'rishgau karshklik kildi.

Hamshiralik tashxisi: tanqid. Hshshiralnk tashxisi to'g'risidagi adabiyotlarda hamshiralik tashxisi klinik amaliyotlarda qanchalik yordam berayotganligi haqida ko'plab misollar keltirilgan, xamshiralik tashxisi batafsil bayon etilgan maqolalarni ham topish mumkin. Ammo hamshiralik tashxisining tor ekanligi va hamshiralarni hamshiralik tashxisi ularning amaliyoti cheklanib qolishiga olib kelmasligi ehtiyotida bo'lishlariga chaqiruvchi maqolalar ham bor.

Avvalambor, hamshiralik tashxisi mijozga individual qarashni tavsiya etadi.



Masalan, hamshira sut beei raki bo'yicha radikal mastektomiyadan keyingi uch ayolni bir vaqtda parvarishlashi mumkpn. Bu bemorlarning tashrixdan keyingi davolanshilari o'xshash bo'lsa-da, parvarshilash ustivorliklari turlicha bo'lishi mumkin. Hamshiralik tashxisiiing ustivorlikro'yxati bu turlicha ustivorlikdan mijozlarga hamshira o'z. kuchini to'gri taksimlashini belgilaydi:

A mijoz - Tana ko'rinishi o'zgarishi. Samarasiz individual natija.

B mijoz — Ozrik. O'z-o'ziga xizmat noto'likpigi.

V mijoz - Jinsiy disfunkst xavfi. Quvvatsizlik.

Hamshiralik tashxisi qo'llanishi uning tasdiqlanishi va ustivorlik bo'yicha ketma-ketlik tartibiga keltirilishi uchun Mijoz xabardor etilishi hamda davolash jarayoniga ko'shilishini talab etadi. Hamshira bilan boshqa tibbiy xodimlar o'rtasida O'rnatilgan o'zaro aloqa tashxisning aniq va o'z vaqtida qo'yilishiga imkon beradi. Bunday aloqa rejalashda, tibbiy varakdlar to'ldirilishida, mijoz ma'lumotlariga o'zgartirishlar kiritilishida va mijozni keyingi kuzatuvda hamda hamshira qo'ygan tashxis bo'yicha muammolar hisoboti tuzishda yordam beradi. Hamshiralik tashxisi ko'yishning boshqa afzalliklari sog'liqni saklash ma'muriyati va xodimlariga hamshiralik ishi ta'sir doirasi aniklanishidan iborat, bu hamshiralik ishi uchun vositalar yoki hamshiralik xizmatining rag'batlantirilishida juda ahamiyatlidir. Hamshiralik tashxisidan, shuningdek, o'quv rejasi mazmunini aniqlash, hamshiralik ishida mutaxassislik va malakani oshirish hamda.ilmiy tekshiruvlar uchun foydalaniladi.

Tashxisot jarayoni noto'g'ri olib borilayotgan bo'lsa, mijozga to'liq tashxis ko'ymaslik mumkin. Eng ko'p xatolik to'liq bo'lmagan ; ma'lumotlar asosiga tayangan, erta qo'yilgan tashxisda uchraydi, xato tashxis - ma'lumotlarni yetarli tahlil kilmaslik yoki noaniq ma'lumotlar asosiga tayanish, ko'p martalab bir xil tashxis qo'yish - hamshirada mijozga xos eqtiyojlar bo'yicha ma'lumotlar to'plash va tahlil kilishni rejalash kobiliyati bo'lmaganligi natijasidir. Mijoz salomatligi holati o'zgarishi bilan tashxisni shakllantirish va yangi tashxis qo'yishga qobiliyatsizlik ham muammo hisoblanadi. Sanab o'tilganlarning barchasi hamshiralik tashxisi ko'yishda kuchli cheklashlar emas, balki noto'g'ri tashxis ko'yayotgan hamshiraning cheklangan imkoniyatlari

hisoblanadi.

Tashxis ko'yish bo'yicha tajribasi kam hamshiralar standart hamshiralik tashxisi qo'yishda standartni ko'llash zaruratida adashish va buni qanday bajargan ma'qulligi tarzida hayajonlanishlari mumkin. Birga ishlaydigan hamshiralar hamshiralik tashxisiga turlicha yondashishlari va hamshiralik tashxisini amaliyotda turlicha ko'llashlari mumkin. Hamshira tashxis qo'yish va uni amaliyotda ko'llash professional ko'nikmalariga ega bo'lishi bilan bu qiyinchiliklar minimumgacha kamayishi mumkin.

Shuningdek, hamshiralik tashxisini standartlashtirish fikrlash qobiliyatini toraytiradi, deb hisoblaydigan hamshiralar hamshiralik tashxisini yanada jiddiy tanqid kiladilar.




Xato

Misol

To'g'rilash

Misol

Tashxisning

reaksiyalarni

emas, balki

extiyojlarni

ifodsholovchi

atamalarda

qo'yilishi.

Maksadga

nomuvofiq

tartibga solish

(formulirovka).

Nosoglom

reaksiya

hisoblanmagan muammo aniqlanishi.


Kasallikning

belgilari va

simptomlari

ni muammo

sifatida



Yetoq tartibi

sababli yuvinishda

yordamga muhtoj.

Tavsiyalar tartibini

hamshiralik

mutaxassisiga

gumonsirash

oqibatida

bajarmaslik

(oqibat atamasi)

o'zaro munosabatning

bevosita sababini bildiradi.

Erning to'liq

yetilmaganlik yoki

qo'pol xususiyat bilan bog'liq bo'lgan rafiqaga qo'pol munosabati.

Teri butuyligining

mijoz tuni bilan

orqacha yotishiga

bog'liq buzilishi.


Bo'ladigan tashrix bilan bog'liq yengil notinchlik.

Uzoq chekish bilan

boglik yo'tal.


Tashxisning ehtiyojni emas, balki reaksiyani

ifodalovchi atamalarda

qo'yilishi.

Muammolarning

etiologiyasi va

tartibini bog'lash

uchun «oqibatda» yoki

«chaqirilgan» emas,

balki «bog'liq»

atamasidan foydalangan

ma'kulrok.

Tashxisni tushunarli va bajariladigan atamalarda yozish: tuhmat tarzida interpretatsiya lash yoki hamshiraning loqayd munosabatini bildirishi mumkin bo'l-

gan yoxud mijozni

parvarishlashda xukuqiy xavfli hisoblangan tartibga solish.


Hamshirachik tashxisi tartibiga faqat mijoz reaksiyasini yoki faqat u

xoxlagan o'zgartirishni kiritish.

Hamshiralik

tashxisida muammo

tartibiga kasallik

belgilari va simptomlarini kiritmaslik.


Uz-o'ziga xizmat

kamchiligi:

xarakatsizlik

bilan bog'liq

suv muolajalari.

Tavsiyalarning

tartibini

hamshirapik

mutaxassisiga

munosabatda

gumonsirashdan

bajarmaslik

(muammo va

etiologiya

orasidagi

bog'liqlikni

biddiradi,

lekin albatta

sababli bog'liqligi bildirilmaydi).

Zo'rlik xavfi:

erning boshqarib

bo'lmaydigan

hulqi sababli

rafiqasiga

qo'pol munosabati.

Teri


butunligining

o'z-o'ziga xizmat

kamchiligi

bilan bog'liq

buzilishi.

Hamshiralik

tashxisiga zaru.

rat yo'q: tashrix

oldidan yengil

notinchlik me'yoriy reaksiya xisoolanadi.

Nafas yo'llarining 20 yillik chekish bilan bog'liq samarasiz tozalanishi.


Nima hamshir lik . tashxis hisoblanmaydi va nima uchun.




Nima hamshiralik tashxisi xisoblanmaydi

Misol

Mantiqiy asos

Tibbiy tashxis

Download 1.12 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   119




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling