Ўзбекистон ресрубликаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги бухоро муҳандислик технология институти

Амалий машғулотлар тавсия этиладиган мавзулар

№	Амалий машғулотларнинг мавзулари	Ажратил-ган соат
1.	Қўндирмаларнинг физик - кимёвий таркибини ўрганиш.	2
2	Қўндирмалар олиниш усулларини ўрганиш	4
3	Нефт ва нефт маҳсулотлари таркибини миқдорий таҳлили	4
4	Мотор ёқилғиларининг детонацион барқарорлигини оширадиган қўндирмалар хоссаларини ўрганиш	-2
5	Қўндирмада фаол модда миқдорини аниқлаш	4
6.	Полимерларнинг молекуляр масса ва молекуляр массали тақсимланишни аниқлаш.	2
7.	Турғунлаштирувчи қўндирмаларнинг самарадорлигини баҳолаш	4
8.	Махаллий хом ашёлар асосидаги присадкалар олиш усулларини ўрганиш	4
9.	Нефт ва газдан олинган полимер асосли қўндирмалар таркибидаги функционал гуруҳларни аниқлаш	4
10	Сурков мойлари учун депрессатор ва антиоксидланиш қўндирмаларини танлаш	4
11	Аминлар ва феноллар асосидаги антиоксидантли қўндирмаларни олиш жараёнини тахлил қилиш	2
	Жами:	36 соат

Амалий машғулот № 1 Қўндирмаларнинг физик - кимёвий таркибини ўрганиш (2 соат).
Турғунлаштирувчи қўндирмалар одатда фаол модда (яъни турғун ҳолатга олиб келувчи хоссаларини бевосита бажарувчи модда) ларнинг органик (одатда углеводородли) эритувчидаги эритмалари бўлиб ҳисобланади. Эритувчининг вазифаси турғунлаштирувчини нефт ёки нефт маҳсулотида тез эришини ва бир меъёрда тақсимланишини таъминлашдан ҳамда қўндирмага товар шакл беришдан иборатдир. Нефт ва нефт маҳсулотларига ҳозирги вақтда маълум бўлган турли турғунлаштирувчи қўндирмаларни улардаги фаол модданинг кимёвий табиатига қараб қуйидаги синфларга бўлиш мумкин.
1. Полимер моддалар:
1. Қутубли мономерлар билан этиленнинг сополимерлари;
2. Полиолефинлар ва уларнинг модификациялари;
3. Алкил (мет) акрилатларнинг полимерлари;
4. Малеин ва фумар кислоталар ҳосилаларининг полимерлари;
2. Органик (полимер бўлмаган) бирикмалар:
1. Алкилароматик бирикмалар;
2. Смолали – асфальтен моддалар;
3. Мураккаб эфирлар;
4. Азот сақланган бирикмалар;
Юқорида кўрсатилган синфларнинг асосий бирикмалари ва уларнинг формулалари қуйида келтирилган.
1. Қутубли мономерлар билан этиленнинг сополимерлари: этиленнинг винилацетат билан сополимерлари функционал гуруҳлар, масалан эфир, карбоксил, гидроксил, фенил ёки Н; этиленнинг алкил (мет) акрилатлар билан сополимерлари

Этилен билан винилацетатни учламчи сополимери