Ўзг. Вароқ Вароқ Хужжат

Ўзг. 
 
Вароқ 
 Вароқ 
Хужжат 
Имзо 
Сана 
bо‘lmaydi. Don tarkibida turli aralashmalar, begona о‘t urug‘lari, tuproq, tosh, metall 
aralashmalar, zararkunandalar va boshqalar mavjud bо‘ladi. Bu aralashmalar 
tayyorlanadigan mahsulot sifatiga salbiy ta’sir etadi. Bu aralashmalar donni yig‘ib terib 
olish, tashish va saqlashda hosil bо‘ladi. (9) 
Don tarkibidagi og‘ir aralashmalar, minerallar tosh, qum, kesak, ruda, shisha va 
shunga о‘xshash aralashmalarni yuqoridagi izohlangan separatorlarda ajratib bо‘lmaydi. 
Chunki bu aralashmalar og‘ir bо‘lganligi tufayli havo oqimi ularni olib ketolmaydi, 
о‘lchami donga teng bо‘lgan aralashmalar esa elakda don bilan birga qolaveradi. Donni 
bunday aralashmalardan tozalash uchun tebranma pnevmatik separatorlardan 
foydalaniladi. Bunda komponentlar elamasdan yoki elab ajratiladi. Toshlarni ajratuvchi 
uskunalar elamasdan ishlash xususiyatiga ega. Elash bilan birga ishlaydigan 
uskunalarga konsentratorlar kiradi.(5) 
Tozalangan don qabul qiluvchi qurilmaga tushiriladi va tarqatuvchi moslama 
yordamida tebranma qopqoqqa uzatiladi. Qopqoq nishab xolida bо‘lib, muntazam 
ravishda ma’lum yо‘nalish asosida turadi. Bunda minerallar va toshli aralashmalar 
yuqoriga qarab harakatlanadi. Quyi qismda berilgan havo oqimi don tarkibidagi yengil 
aralashmalarni sо‘ruvchi uskunaga olib ketadi. Bu yerda esa havo filtrdan о‘tkazilib 
changva yengil aralashmalar ushlab qolinadi.Tozalangan don esa qopqoqning ikkinchi 
tomoniga harakatlanadi.(8) 
Gul qobiqli donlarga tariq, jо‘xori, arpa, sholi va boshqa donlar kirib, bu donlarni 
pо‘stidan ajratish muhim jarayon hisoblanadi. Donlarning qobig‘idan ajratishning bir 
qancha usullari mavjud bо‘lib, bu usullar donning tuzilishi, qobig‘ining mustahkamligi, 
don yadrosining mustahkamligi, shuningdek ishlab chiqariladigan mahsulot 
assortimentiga bog‘liq xolda tanlanadi.
Don va boshqa omixta yem komponentlariga issiqlik va bug‘ bilan ishlov berish 
keyingi yillarda sanoatda keng qо‘llanilmoqda. Issiqlik va bug‘ bilan, ya’ni gidrotermik 
ishlov berish quyidagi maqsadlar uchun qо‘llaniladi: 
mahsulot tarkibidagi uglevod komplekslari parchalanishini oshirish va kraxmal 
gidrolizi natijasida nisbatan sodda birikmalar qand va dekstrinlar hosil bо‘lishini 

---

14