Зилзилага чидамли бинолар ва иншоатлар қандай курилади Доц. П. У. Аликулов И. Турсунбоев

Зилзилага чидамли бинолар ва иншоатлар қандай курилади

Доц .П.У.Аликулов И.Турсунбоев
(Тошкент Архитектура ва қурулиш Унверстети )

Ўзбекистон Республикаси чегарасида 7,8 ва 9 баллик зилзила содир бўладиган районларга (Андижон Фарғона Наманган Тошкент Сирдарё ва Джиззах вилоятларига) курулиш ишларини олиб бориш учун махсус меьёрий хужжат – зилзила содир бўлувчи районларга курилиш ( курулиш меьёрлар ва коидалари КМК 2.01.03.96 ишлаб чиқилган (йўл қурулиш вазирлиги
Шу сабабли қайдай бино ва иншота барпо этилишидан қатьий назар КМК 2.01.03.96 кўрсатилишларига амаол калиш талаб этилади. (1) (2)
Агар ушбу хужжатнинг кўрсатиладиган тўлиқ амал қилинса бўлажан бино ва иншоатлар кутиладиган зилизла тасирига чидамли хисобланади лойихаланиётган хар қандай бинонинг зилзила бардошли қуйдаги талабларни амалга ошириш орқали таьминланади зилзила таьсирига чидамли курулиш майдонини танлаш бинони кулай тархиқй тузуми мустахкам қурилма ва курулиш мотерилларни танлади
Бино ва иншоат курулишларида зилзилага чидамлиликни оширади каротилган махсус тадбирлар қуллаш.
Бино ва иншоатлар зилзилани ва пойдеворларни зилзилага нисбатан турғунлигини аниқлайди.
Бино ва иншоат кисимлари (конструкцияларини ) зилзила кучига нисбатан хисобланади
Қурулиш ишларини сифатли бажариш юқоридагилардан ташқари бино ва иншоатларни лойихалаш ишларини бажариш да қуйдагилар назарда тутиш лозим булади.
Бино ва иншоатларин оғирлигини камайтириш йўлларини излаш (зилзиланинг кучи бино ва ишоатлариниг оғирлигига боғлиқ ) бу мақсадда турли хил тархлар тузиш енгил курулмаларнинг танлаш
Бино ва кулмаларининг хажлий жойлашдуви мутоносиблик юкларнинг ўзаро тенг тақсимлаш ва бирлик талаблариги ўзаро тенг таксиларини ва жавоб беради
Юк кутарувчи асосий қурилмалар ЯХЛИШ ва бир тажлик бўлмоқлини йиғма термирбетон курилмалар яхмиш булиб уларнинг жойлари ишлари ва оддий бўлиқлиги лозим

Ўзбекистон Республикасида қурилган ва куриладиган бино ва иншоатларин барпо қилишадан аввал Ўзбекистон ва бошқа давлатларнинг узоқ муддатли ишлай изланишлари туфайли тузилган тузилган районларитирини харотасига амал килинаган холда бажаришини лозим
Сейсмик районлаштириш харитасига курулиш майдонларининг ўзизга хос геолгик тузулмалари ва грум ишларини хисоботга олганги боис маьлум аниқликка эга
Сейсмик районлаштириш харитасини курсатилган зилзила балли маьлум шароитларга 1 жадвалдаги курсаткичлар ёрдамга тўлдирим лозим