Zokirjon saidboboyev tarixiy geografiya

2. zbekiston Respublikasining ma'muriy-hududiy tuzilishi
zbekiston Respublikasi hududi Qoraqalpoiston Respub-likasi, 12 viloyat va Toshkent shahridan iborat.
Qoraqalpoiston Respublikasi 1992 yil 9 yanvarda suveren respublika huquqini olgan. Ushbu respublika Amudaryoning quyi qismlarida joylashgan blib, umumiy maydoni 166,6 ming kv. km ni tashkil etadi hamda mamlakatimiz maydonining 38 foizim egallagan. Bu yerda 1543,3 ming kishi yashaydi. Poytaxti Nukus shahrihisoblanadi. Qoraqalpoiston tarkibiga 15 qishloq tumanlari va 12 shahar kiradi.
Andijon viloyati 1941 yil 6 martda tashkil topib, Farona vodiysining sharqiy qismida joylashgan. Maydoni 4,2 ming kv. km ni tashkil qiladi. Aholisi eng zich viloyatlardan biri blib, 2253,5 ming kishi yashaydi. Viloyat aholisining 3/1 qismi shaharlarda istiqomat qiladi. Viloyat tarkibida 14 qishloq tumanlari va 11 shahar mavjud. Viloyat markazi — Andijon shahri.
Buxoro viloyati respublikamizda dastlab tashkil topgan viloyatlardan. Viloyat mamlakatimiz janubida joylashgan blib, Qizilqum chlining kattagina qismini egallagan. U
187
1938 yil 15 aprelda paydo blgan. Viloyat egallagan maydon dastlab juda katta blib, 144,3 ming kv. km ga teng edi. 1982 yil Navoiy viloyati tashkil topgach, Buxoro viloyatining kattagina qismi ana shu viloyat uchun ajratildi. Hozirda Buxoro viloyati 40,3 ming kv. km ga teng, aholi soni 1460,6 ming kishini tashkil etadi. Viloyat tarkibida 11 qishloq tumanlari va 11 shahar mavjud. Buxoro shahri viloyatning ma'muriy markazidir.
Jizzax viloyati 1973 yil 29 dekabrda tashkil topgan blib, maydoni 21,2 ming kv. km ga teng. Aholisi 1011,1 ming kishi. Barcha aholining 30,1 foizini shahar va qolgan 69,9 foizini qishloq aholisi tashkil etadi. Viloyat tarkibida 12 qishloq tumanlari va 7 shahar mavjud. Jizzax shahri viloyat markazi sanaladi.
Navoiy viloyati 1982 yilning 20 aprelida tashkil topgan. 1988 yil 6 sentyabrda tugatilib, 1992 yil 28 iyunda qaytadan tiklangan. Navoiy viloyati zbekistonning markaziy qismida joylashgan blib, maydoni 111,0 ming kv. km ni tashkil etadi. Aholisining soni 798,7 ming kishi. Shahar aholisi 40,2 foizni tashkil etadi. Viloyat tarkibida 8 qishloq tumanlari va 6 shahar mayjud. Viloyat markazi 1958 yilda tashkil etilgan Navoiy shahridir.