Zoologiya fanidan savollar: Zoologiya fanini tekshiradigan ob’ektlari

76. Quyoshsimonlar (Heliozoa) kenja sinfining tipik vakillari
Chuchuk va dengiz suvlarida yashaydi. Nurlilardan markaziy kapsulasi bo’lmasligi bilan farqlanadi. Endoplazmasida radial ko’rinishda ko’plab yolg’on oyoqlar-aksopodiylar chiqadi. Quyoshsimonlar aksopodiylari bilan suvda muallaq turadi. Qattiq skeleti yo’q jinssiz va jinsiy ko’payadi. Kichik suv havzalarida yashaydigan Actinosphayerium eichhorni vakil bo’ladi.
Quyoshsimonlarning yumaloq sharsimon tanasidagi sitoplazmasi kataklarga bo’lingan keng ektoplazma va endoplazma zonalariga ajraladi. Endoplazmadan ko’plab radial joylashgan aksopodiylar chiqadi. Shu boisdan ularning shakli quyoshga o’xshab ketadi.
Quyoshsimonlar ko’pincha bir hujayrali hayvonlar, ba’zi hollarda boshqa mayda jonivorlar bilan oziqlanishadi.
Ayrim quyoshsimonlar jinssiz hamda jnsiy ko’payadi. Jinssiz ko’payish gavdaning ikkiga bo’linishi bilan o’tsa, jinsiy ko’payish gametalar hosil qilish, gametalarning o’zaro juftlashib zigota hosil qilishi bilan o’tadi.
77. So‘rg‘ichlilarning patogen ahamiyati.
Odamlarda kasallikka olib keladigan shamollashlar ko'pincha ular yuqtirgan organ tizimiga qarab tasniflanadi . Masalan:
Qon tomirlari o'zlarining hayot aylanishining ba'zi bosqichlarida qonda yashaydilar. Odamlarda kasallik keltirib chiqaradigan qon quyqalari orasida suzuvchilarning qichishiga sabab bo'lgan Trichobilharzia regenti va shistosomiazni qo'zg'atuvchi Schistosomaning etti turi : S. guineensis , S.haematobium , S. intercalatum , S. japonicum , S. malayensis , S. malayensoni kiradi . S. mekongi . Yakuniy xost sifatida odamlar cercariae bilan kasallanadi(trematodalarning lichinka shakllari) teriga kirib boradi. Ushbu serkariyalarni o'z ichiga olgan suv bilan har qanday aloqa infektsiyaga olib kelishi mumkin. Voyaga etgan qon to'kilishi odamlar yoki hayvonlarning suv omborlarida yillar davomida yashashi mumkin . [4] S.haematobium va S. japonicum alohida ahamiyatga ega, chunki ular kanserogen parazitlardir . Siydik pufagini yuqtiruvchi S.haematobium odamlarda siydik pufagi saratonining eng muhim sabablaridan biridir . [5] [6] Bu organizm Saraton boʻyicha Xalqaro tadqiqot agentligi (IARC) tomonidan 1-guruh (keng tarqalgan isbotlangan) kanserogen sifatida tasniflangan.. [7] S. japonicum jigar saratoni rivojlanishi bilan bog'liq va 2B guruhi (ehtimol, odamlar uchun kanserogen) kanserogen sifatida tasniflanadi . [7]
Jigar shishi odatda o't yo'llari , jigar va o't pufagida ma'lum sutemizuvchilar va parrandalarda uchraydi . Ular orasida Clonorchis sinensis , Dicrocoelium dendriticum , Dicrocoelium hospes , Fasciola gigantica , Fasciola hepatica , Opistorchis felineus va Opistorchis viverrini . Clonorchis va Opistorchis - o't yo'llari saratoni rivojlanishi bilan kuchli bog'liq bo'lgan kanserojen parazitlar . [8] [9]
O'pka chayqalishi : paragonimiazni keltirib chiqaradigan odamlarga yuqadigan o'pkaning o'nta turi mavjud . [10] Ulardan inson paragonimiazining eng keng tarqalgan sababi Paragonimus westermani , sharq o'pkasi. [11] O'pka o'smalari o'zlarining hayot aylanishini yakunlash uchun uch xil xostga muhtoj. Birinchi oraliq xo'jayin - salyangoz, ikkinchi oraliq xo'jayin - qisqichbaqa yoki qisqichbaqa, o'pka yirtqichlari uchun aniq mezbon - hayvon yoki odam. [4]
Ichak tuklari ingichka ichak epiteliysida yashaydi . Bularga Fasciolopsis buski ( fassiolopsiaziyani keltirib chiqaradigan ), Metagonimus miyatai , Metagonimus takahashii , Metagonimus yokogawai ( metagonimiazni keltirib chiqaradigan ) va Heterophyes heterophyes va Heterophyes nocens (geterofiazni keltirib chiqaradigan) kiradi.