1-Amaliy mashg’ulot: Tizimlar nazariyasining asosiy tushunchalari Darsning maqsadi

---

1-Amaliy mashg’ulot: Tizimlar nazariyasining asosiy tushunchalari 
 
Darsning maqsadi 
Darsning maqsadi talabalarda tizimli tahlil tamoyillarini qo‘llash asosida 
turli xil kelib chiqishi va murakkablik darajasidagi tizim va jarayonlarni tavsiflash, 
amaliy malaka-ko’nikmalarini rivojlantirish va mustahkamlashdan iborat. 
Darsga tayyorgarlik 
Talabalarni darsga mustaqil tayyorlash quyidagi yo'nalishlarda amalga 
oshirilishi mumkin: 
- tizimlarning tavsifi; 
-funksional tavsifi, ichki va tashqi faoliyat qonuniyatlari; 
-morfologik tavsif, parchalanish va agregatsiya; 
- tizim qurilmasini vizual tasvirlash usullari; 
-axborot tavsifi, metabolizm haqida tushuncha, tizim ko'rsatkichlari; 
-genetik va prognostik tavsif; 
- tashkil etish printsipi, axborot ta'sirining turlari, boshqaruv tizimlarida 
axborotning o'rni; 
- tizimlarni tashkil etish tamoyillari. 
 
Qisqacha nazariy ma’lumot 
Tizimli tahlil usullari muayyan faktlar, hodisalar, jarayonlarni tavsiflashga 
asoslanadi. Shu bilan birga, shuni yodda tutish kerakki, bizning bilimimiz doimo 
nisbiydir va har qanday tilda tavsif hodisalarning faqat ba'zi tomonlarini aks 
ettiradi va hech qachon mutlaqo to'liq emas, ya'ni. bilimimizni aks ettiruvchi har 
qanday tavsif har doim nisbiy bo'lib qoladi. Ta'rifning bu g'oyasi uning model 
sifatidagi tushunchasiga, o'rganilayotgan hodisaning tadqiqotchini qiziqtirgan 
xususiyatlarini aniq aks ettiruvchi model tavsifiga juda yaqin. Ushbu tavsifning 
to'g'riligi va sifati, birinchi navbatda, modelning o'rganish talablariga muvofiqligi, 
model yordamida olingan natijalarning jarayonning kuzatilgan borishiga 
muvofiqligi bilan belgilanadi. 
Tizim– bir vaqtning o’zida yagona ob’ekt hamda yagona maqsadga erishish 
uchun to’plangan elementlar yig’indisi sifatida tushuniladi. Tizimlar bir-biridan 
tarkibi va qanday maqsadda qo’llanilishi bilan ajratiladi.