Geografiya ta'limida qo'llaniladigan metodlar tasnifi reja

---

GEOGRAFIYA TA'LIMIDA QO'LLANILADIGAN 
METODLAR TASNIFI 
 
 
Reja: 
 
1. Geografiya o`qitish metodlari haqida tushuncha. 
2. Ta’lim metodlari klassifikatsiyasi. 
3. Metodlarga qo`yilgan talablar. 
4. I.Ya.Lerner va M.N.Skatkin klassifikatsiyasi. 
5. 
O`zbek 
metodist 
olimlarning 
o`qitish 
metodlari 
klassifikatsiyasi. 

---

Ta’lim jarayonida o`quvchilar muayyan bilimlar ko`nikma 
va malakalarni egallaydilar. Didaktikada metod deganda, 
o`qituvchi rahbarligida turli metodlar vositasida o`quvchilarni 
bilim, ko`nikma, malakalar bilan qurollantirish hamda ularning 
dunyoqarashini shakllantirish tushuniladi. 
O`quv materiali mazmuni ta’limning turli vositalari 
yordamida va turli metodlar bilan o`zlashtiriladi. Shu sababli har 
doim o`qituvchi oldida muvaffaqiyatliroq va samaraliroq 
o`qitish va o`qishga yordam beradigan yo`llarni egallash 
muammosi turadi. O`quv materiallarini o`rganishning turli 
shakllarini qidirish, darsning maqsadlari, vazifalarini anglab 
olishdan boshlanadi. 
Didaktika fani metod terminiga ta’rif berish bo`yicha aniq 
bir qoidani hali yaratganicha yo`q. Bu masala borasida turli 
ta’rif va qoidalar mavjud. Didaktika fanida ta’lim metodi 
deganda o`qituvchi va o`quvchining ta’lim jarayonida 
birgalikdagi faoliyati tushuniladi. Bunda ular qo`yilgan maqsad 
uchun birgalikda harakat qiladilar. Metod o`qituvchi va 
o`quvchi faoliyati turlarini, ta’lim qanday kechishligini, 
o`qituvchilar qay darajada tushuntirishi kerakligi bilan 
belgilanadi. Metodning alohida detallari usul deyiladi. 
Masalan: yangi bilimni o`zlashtirishda darslik bilan ishlash 
bunga misol bo`lishi mumkin. Metod va usul o`rtasida doimo 

---

aloqa mavjud. Geografiya asoslarini puxta o`zlashtirish, 
o`quvchining bilim olish qobiliyatlarini rivojlantirish va ularni 
hayotga tayyorlash ma’lum darajada ta’lim metodlariga bog`liq. 
Ta’lim 
metodlari-o`qituvchi 
tomonidan 
o`quvchilar 
faoliyatini belgilaydigan ish metodlari bo`lib, o`quv materialini 
nazariy va amaliy o`zlashtirish shaklidir. 
Ta’lim metodlari o`quvchilarga bilim berish, ko`nikma va 
malakalarni egallash bilangina cheklanib qolmaydi. Ta’lim 
metodlari deyilganda, o`quvchilarning ijodiy faoliyatlarini 
shaklantiradigan, 
bilimlarini 
mustaqil 
o`zlashtirishga 
o`rgatadigan, to`laroq ilmiy bilimga asoslangan to`g`ri 
dunyoqarash va e’tiqodni tarbiyalaydigan metodlar tushuniladi.