It uligan kecha

It uligan kecha.
Tursin ovchi bugin ovida yo'q bo'ldi,iyargan itlari loyshang arlash ola chibor tanasi serbab,tilini osiltirib ikki chetda kelyabdi.Bo'ynoq,Bosar yerlarni iskalanib ortda qoli ketadi.Tursun ov itlariga qaraydi,E,gavdangdan bir kaptar ham ovlolmasam.Itlarga qarab burni jiyiladi,mayda gurji ov qilib xalta-xalta tustovuq ovlardim,bu eshakday gavdangdan nonxo'rlar deb chuqur ho'rsindi.Orqasidan iyilib qolgan sumkasini yana bir ko'tarib yana joyiga tushirdida qornidan ancha nam o'tkanini sezdi,qoqilaydi,u bilan qayerda nam ichki ko'ylagidan o'tib qorniga yaxtaylik berar,haftalab yog'gan yomg'ir daryo kanallarni liq to'ldirdi.Bo'limda Hazarbog' kanali toshgan dala kattagina ko'lmak hosil qilgan suvombordan toliqan g'ozlar shu yerga qo'nsa kerak deb kecha tuni bilan bovrini zaxga berib kutdi,miji qoqmay miltiqni ushlab turadi,kemasa-ya,loy yerda oyog'i tayinib,tayinadi.O'ylab,shu oxirgi ikki yildan beri hech ov o'xshamayabdi dedi,adashmasam ikki yil oldin manasha shunaqa kunlarni birida ov ayni pallasida edi.Bir gurpa ovchilar shaxsiy ko'llardagi antatrani ottirishga borib ancha pul ishlagandik,kech kuzni ovi ham ancha zo'r bo'luvdi.Shu yillari itlar ko'p ulirdida.Kechlari gam vahiymali endichi endichi qopqorong'u kechani o'zi yo'q hamma taraf yorug' biron narsa uchrasa ham sharpangni tez biladi.E,Xudo shundayam kun bo'ladimi?Tok tarafga qaraydi,Itlar vangilab uliydigan kun shu kilitkada bir to'da ovchilar cho'ponlar yig'ilib o'tiruvdik deb eslaydi.
Jalol buva cho'q qanday deb paslik ovchilar keldi,kelinglar Alloni dargoyi keng,o'tir silarda ovchilarga joy topilmasa shuncha joydan.Ul bul yeydigan narsa bormi?topiladi.Ey,qiziqda shuncha g'o'shli narsa ko'tarib yursakda huftondan beri och yuribman deb gap boshlab qoldi.Buron.Tursin,go'shni ko'tarib yurmay ye kim seni to'xtatayabdi.Jinnimisan Tursin hom go'shtni qanday yiyman,Ukag'arni uli.Bo'ri bo'sam qashqir bo'sam ekan yutuvbersam.Tok simidan tayorlangan simga go'shtni tiqoyatib,aymoqchin eshitdilaringmi?Avzalni tanasini(1)burnini nimadir talab ketibdi karalin paralin surtib bazo'r olib qolibdi.Molam monqa bo'lib qolgan bo'lsa kerak deb boshqalar baqirib kulaadi.O'zi nima yopishgan ekan deb gapni surishtirib ketdi yana kimdir.Nima bo'lardi tishi o'tkir narsa yopishada deb qo'shib qo'ydi yana kimdir.Bo'ron,menimcha,shuni turk bo'ri qilgan,chunki molga tarmashadigan yana nima bo'lishi mumkin.Qo'yini pastki kilitkaga burgan Jalol ota qo'lini olovga tutib bo'ladigan gapni qil.Bo'ladigan gapda o'tkan yili qo'shningizni qo'yini nima bo'g'izlab ketdi.A!O'zlaring Jo'rani iti qo'zi yeb o'rgangan ekan deb otdilaring-ku.Bizam bandamiz adashimiz mumukinmi?qizil iyak bo'ringiz odamdan qochmaydi,serayib turadigan bo'lib qolgan,uzumga keladigan bor,o't-hashakka keladigan bor,suvga keladigan bor,qabristonga zeyoratga keladigan bor,sizga o'xshab qo'y boqib keladigan bor,shuni o'zi davno otish kerak edi.Bilmiyman nimaga indamaymiz,gurpadagilar ham ha deganday bosh irg'itadi.Senlarni qorning to'yibdi deb qo'yi tomonga qarab ketadi Jalol ota.Ey,bir kun sizni ham shu yerda bo'g'ilaydi,qachon qarama bitingiz ko'tarilib uxlab yotasiz deb ovchilar ham duvo tortib o'rnidan turib jo'naydi.Tutsun yolg'iz gulxan yonida o'tiradi.Birozdan keyin,Jalol buva tayog'ini sudrab qaytib keldi.Anvardi,uli sen ketmadingmi?yo sovuq yebman olovni oldidan turalmay qoldim.O'zingiz nima yo'q bo'lib qoldingiz,qo'y juda esipas jonvorda qabristonga kirib ota-buvamni qabrini oralaydi.Shuni qaytaraman deb qolib ketdim.Qariston juda sovobli joy mulla bulib o'tirib ota buvamni eslayman.Turk bo'rimiz ham shunday har doim shu joyda u ham ota bovosini eslasa kerak deyman.Shu bova yoshligimizda har xil turk bo'risi haqida eshitardik shuni bir guringini bersangiz deyman.Bo'rini zotini aytsam bizga o'xshagan turkiylar asl do'st deb boshlashim kerak,ko'p joylari rivoyat o'zimizni turk bo'rini ota enasi o'zimizga uyiri bilan kelib qolga una qancha zamon bo'ladi.Biz unda yosh gina bola edik.U mahallar qorlar shunday yog'ardi odamni belidan kelaman derdi.Har bir otar qo'yni o'z uyir bo'risi bo'ladi shu iyaradi.Turk bo'rini ota bovasi Ahmat turk deguvchi Arkarni otarini izidan yurarkan shunda quloqlashish boshlaganda Ahmat turk cho'ponlari bilan Avg'onga qarab ketdi.orqasidan ergashgan bo'rilar adashib bazisi ergashdi,bazisi adashib bizni yurtda qoldi.Mana shulardan turk bo'ri deb atab oxirgisi umrini oxrilatayabdi.Bular biz yigitlik vaqtlarda ko'p edi,lekin nima bo'ldi bilar ham sekin-sekin tarqaldi faqat bizni turk bo'rimiz biz bilan qodi.Bir ikki bo'ri bilan birlashdiyab nasli yaxshi qolmadi.Bir yutinib yo ovchilar otdi,faqt bo'rimiz uda buron edi uni hechkim otolmadi oxiri yolg'iz qolib shu ota bovam qabristonidan o'rin oldi.Ota bovam qabri uatida o'q uzga uyat bilib sozdan oldingi ovchilar miltiq ushlab qabriston oralamadi.Odamlar ham turk bo'riga o'rganib qolishgan.Bo'rini fazilati katta biron qo'tondagi qo'yga kasal kesa bo'ri oralat kasalni olib ketadi,Bizga o'xshgan cho'ponlarni risqini qo'yga bog'lagan Alloh bo'rilar tufayli ham molimizni semiz qildi,chuniki birovini bo'ri yesa birovi ikkovini o'rnini bosadi,yovoyi hayvonlar ham ko'p bo'lib ovchingni unimati ham kechadi degich edi.Turk bo'rimiz qaridi,lekin hali ham menman degan it ko'rsa uliydi,qo'rqadi.buni ruhi bo'lak bolam.Bular bo'lsa otish kerak deydi,Alloh risqimizni qo'shib turgan bo'rini-ya?Yana biroz suxbat o'tib Tursun uyiga ketdi.
Kuzgi ov yakunlanayabdi.Bir qur ovchi yig'ilishdi.Bu yil ov zo'r bo'ldi,kimdir ko'p ov qildi kimdir yirik,kimdir chirik narsalarni ovladi shu agar rozi bo'lsalaringiz kim bu yil bos bo'ldi.Bilmaymiz -a?shuni bilish uchun yaxshi ov kurashi bo'lishi kerak deb Bo'ron ovchi qo'shdi.To'g'ri,lekin deb qolganlar ham qo'shildi.Shu bilan keyingi yil kuzgacha dam dam deb qurdagilar qo'shiladi.Shu bir qochafigan bo'yin bermaydigan narsani ovlasak,tog'rida,shuncha odam quyon,tustovuqni izidan quvmaymiz-ku, ha.Yana gap aylanib turk bo'riga gap taqaldi.Shuni urishga kelishdi.Bovalar hapa bo'ladi deganlaram bo'ldi-yu,tishini tirnog'ini teriaini oladiganlar yaxshi pullasa bo'ladi deuolgandan keyin hamma bir qarorga keldi.
Tun yarim zimiston qbriston aralab yurish juda qo'rqinchli,kuz tasir qilgan hazonlar har bosganda qarch-qarch ovoz chiqaradi.Ehtiyotkorlik bilan oyoq bosmasang gup etib lahatga tushsang joyingda yuraging uzilishi hech gap emas.Biron bir yorug'lik bilan yuraman desang baranda-yu,daranda seni ko'rib qoladiganday bo'ladi.Tursin ham miltiqni ushlab sekin uyoq bu yoqqa qarab harakatlanayabdi,telefaniga qaraydi.ovchila gurpasida gap.Ko'ryabsanmi?yo'q.Ko'zingni och uxlamay?Men uxlayotganim yo'q.birozdan keyin itlar uliy boshladi,Tokka kirdimikan yo'q ey it timay ulyabdi shu o'rtada. E,o'cha quloqni yeding-ku.Bolalar xushyor bo'linglar.Tursin telfonga termulib xushyorlikni biroz qochirdimi?oldidan parparlab uchub chiqqan tustivuq sal bo'lmasa ortga qaratib yiqityozdi.Ichiga tuflab so'kindi...yurqkni chiqardi.Ey enangni...Qabriston oldidagi go'rkov hujrasi atrof yob yorug',ancha qabriston tarafga ham yorug' bergan.Turdinni birdan ko'zi hujra oldida chaynalib turgan qizil iyak qari bo'riga ko'zi tushdi.Birdan o'tirdi miltiqni qo'lga oldi.Bir o'q uzdi bo'ri bunga tikilib qochmaydi.Nimaga qochmaydi,yuzlaridan qarab bo'ri ko'p azoblanganinni ko'rib bilish munkin,lekin unda ham emas bo'rini girdini yara chaqa bosgan koo'zlari Tursinni qattiq tasir qildi.U otilayotganiga ham etibor bermas,faqat Tursunni ko'ziga qaraydi. Tursun yolg'iz qolgan odamlarni ko'rmagan,lekin birinchi marta shunday ko'zga boqdi.Bilmaga holda ikkinchi o'q ham otilib ketdi.Bo'ri indamasdan joyida tura beradi.Qorovulxonadan kimdir yugirib chiqdi,kim ey, bo'ri shundagina Tursundan ko'zini uzib qabriston oralab ketdi.Otangni uyima bu xohlagan tarafingga qarab o'q otyabsan.Birdan turdida bo'riga ham qaramadi ovchilarga ham qaramadi uyiga jo'nadi.Bir ikki hafta yurgi hijil bo'lib yurdi,ov ham yaxshimas.Qabriston qarasa shu bo'ri voqasi esga tushadi,bir to'da qo'y qabristonni oralab yuribdi.Jalol bovani qo'yimi?uxlab qolgan bo'lsa kerak,yana qabriston adaog'iga yetay deganda birdan bel kurak bilan yer kovlayotgan Jalol bovaga ko'zi tushadi,Tuproqllar kovlanib chiqayotgan uyimi oldida turk bo'risi cho'zilib yotadi.Oldiga bir boray deydi yuragi betlamadi.Qo'ylari tartibsiz qabriston arolab yuradi.Qabirlar qo'ylar oyog'i ostida tepkilanadi.
Tursun shu kunlarni o'yaydi.Bo'rini ko'zlari hali ham yodida,uyiga yetib keldida bo'ldi ovchilikni yig'ishtirdim deb miltiqni yer to'laga soldi.O'sha ikki yil ilgari,faqat o'sha kun itlar oxirgi marotaba uligan edi deb takrorladi.