Kirish: I bob. Mustaqil so‘z turkumlarining o’ziga xosligi va ta’limdagi ahamiyati


Download 0.52 Mb.
bet3/10
Sana18.03.2023
Hajmi0.52 Mb.
#1283437
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
Soʻz turkumlarining umumiy va xususiy belgilari
html va javascript ning location history navigator obektlari va uning metodi xususiyati ichki kolleksiyalarimisollar bilan yoriting, kimyoviy texnologiyaning jarayonlar, kimyoviy texnologiyaning jarayonlar, MATLAB нинг график имкониятлари, 11-маъруза (2), Fanlar majmuasi-2021, Fanlar majmuasi-2021, Bolalar falaji, 4, 4, yosh va pedagogik psixologiya, Мирзо улугбек, Oriental contribution, ТЕСТЫ ИК ТАНЛОВ 2 КУРС РУС , otinoyilar
So‘zlarning semantik tasnifi. Bunda so‘zlar quyidagi guruhlarga ajraladi:
a) mustaqil lug‘aviy ma’noli so‘z (fe’l, ot, sifat, son, ravish, taqlid);
b) nomustaqil lug‘aviy ma’noli so‘z (olmosh va so‘z-gap);
d) lug‘aviy ma’nosiz so‘z (ko‘makchi, bog‘lovchi, yuklama).
Olmosh anglatadigan ma’no u almashtirayotgan so‘zning ma’nosi. Shu boisdan u nomustaqil lug‘aviy ma’noli so‘z sifatida baholanishi lozim. So‘z-gap (tasdiq-inkor, taklif, undov va modal so‘z) esa hatto bir butun gap vazifasida ham kela oladi. Bu – uning lug‘aviy ma’nosiz so‘zdan farqi, biroq kontekst yordamida lug‘aviy ma’no anglatadi. Masalan, – Uyga bor. –Mayli gapida mayli so‘z-gapi boraman so‘zi anglatgan lug‘aviy ma’noga teng nutqiy ma’noga ega. Biroq bu ma’no mustaqil emas.
So‘zlarning morfologik tasnifi. Bu tasnifga binoan, so‘zlar, aytilganidek, ikki guruhga ajraladi:
a) o‘zgaruvchi leksema;
b) o‘zgarmas leksema.
O‘zgaruvchi leksema lug‘aviy shakl hosil qiluvchilarni qabul qila oladi.
So’zlarning sintaktik xususiyatlari – soʽzlarning gapda qanday gap boʽlagi vazifasida kela olishi. Odatda, predmetni bildiruvchi soʽzlar koʽpincha ega. Toʽldirvuchi; harakatni bildiruvchi soʽzlar koʽpincha kesim vazifasida keladi.
Hozirgi oʽzbek tilida 12 ta soʽz turkumi mavjud boʽlib, ular yuqorida bayon
qilingan 3 asosiy xususiyatga ega boʽlish darajasiga koʽra, guruhlarga boʽlinadi. O’zbek tilshunosligida so’zlarni turkumlarga ajratishda turli yondashuvlar mavjud, birinch xil tasnifda so’zlarni quyidagi 5 ta guruhga bo’linadi:
1. Mustaqil so’zlar;
2. Yordamchi so’zlar;
3. Modal so’zlar;
4. Undov so’zlar;
5. Taqlid so’zlar.
Mustaqil so’z turkumlari quyidagicha tasniflanadi:

  • Ot

  • Sifat

  • Son

  • Fe’l

  • Olmosh

  • Ravish

Yordamchi so’zlar quyidagilarni o’z ichiga oladi:

  • Bog’lovchi

  • Ko’makchi

  • Yuklama


Download 0.52 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2023
ma'muriyatiga murojaat qiling