Mavzu: Chekli naflilikning kamayish qonuni va naflilikni oʼlchashni asosiy yondashuvlari

Toshkent Moliya Instituti Moliya va Moliya texnologiyasi yo’nalishi
MMT-96K-2 talabasi Ochilov Shuhratbek ning
Makro va Mikro iqtisodiyot fanidan tayyorlagan mustaqil ishi

Mavzu: Chekli naflilikning kamayish qonuni va naflilikni oʼlchashni asosiy yondashuvlari.

Reja:

	Boblar va paragraflarning nomlanishi	Betlar
Kirish.		4
Birinchi bob. Naflilikning nazariy asoslari.		6
1.1.	Marjinalizm va uning asosiy yondashuvi.	6
1.2.	Naflilik tushunchasi va turlari.	10
Ikkinchi bob. Chekli naflilikning kamayish qonuni va naflilikni oʼlchashni asosiy yondashuvlari.		13
2.1.	Chekli naflilikni oʼlchashni asosiy yondashuvlari.	13
2.2.	Chekli naflilikning kamayish qonuni.	17
2.3.	Naflilikni oshirish.	21
Xulosa.		27
Foydalanilgan adabiyotlar va manbalar roʼyxati.		25

KIRISH.
Iqtisodiy nazariya cheklangan resurslarning mavjudligi va insonning cheksiz ehtiyojlarini qondirish istagi oʼrtasida yuzaga keladigan ziddiyatga asoslanadi. Isteʼmolchilarning xulq-atvori turli xil xususiyatlarga ega boʼlishi mumkin boʼlgan turli omillar taʼsirida shakllanadi. Bu tabiatan murakkab, chunki unga tashqi va ichki xususiyatlar, obʼektiv va subʼektiv omillar, doimiy va oʼtkinchi omillar taʼsir qiladi.
Bozorda isteʼmolchilarning xatti-harakatlari potentsial xaridor tomonidan tanlangan tanlovga asoslanadi. Bozorda mavjud boʼlgan cheksiz miqdordagi tovarlar orasida isteʼmolchi, bir tomondan, uning ehtiyojlarini qondiradigan, boshqa tomondan, uning imkoniyatlari bilan bogʼliq boʼlgan narsalarni tanlashi kerak.
Insoniyat mavjud ekan, shunchalik koʼp va ehtiyojlarni qondirish muammosi mavjud yaʼni, isteʼmolchini tanlash muammosi. Tanlovni tanlab, isteʼmolchi oʼz ixtiyoridagi daromad doirasida oʼz ehtiyojlarini iloji boricha qondirishga intiladi.
Iqtisodiyotning hozirgi holati aholining tobora oʼsib borayotgan ehtiyojlarini qondira oladigan turli xil tovarlarning nisbiy mavjudligi bilan tavsiflanadi. Shaxsga qancha koʼp tanlov taqdim etilsa, ularni qilish shunchalik qiyin boʼladi. Iqtisodiy tizim umuman "nima ishlab chiqarish kerak" degan savolga duch keladi, va aniq isteʼmolchi "nima sotib olish kerak" degan savolga duch keladi.
Isteʼmolchilar tanlovi muammosi ehtiyojni anglash muammosi bilan chambarchas bogʼliq boʼlib, nafaqat bu ehtiyojni qondira oladigan juda yaxshi tomonlarni, balki ushbu tovarga berilishi kerak boʼlgan isteʼmolchilar fazilatlarini belgilaydi.
Ushbu tadqiqot chekli naflilikning kamayish qonuni, naflilikni oʼlchashni asosiy yondashuvlarini oʼrganishga qaratilgan. Ushbu maqsad oldimizga qoʼyiladigan vazifalarni shakllantiradi: "naflilik" tushunchasini, naflilikni oʼlchash boʼyicha turli xil yondashuvlarni oʼrganish va tahlil qilish, naflilikni oʼlchashni isteʼmolchilar tanlovini tahlil qilishda qanday qoʼllash mumkinligi toʼgʼrisida xulosa chiqarish.