Mavzu: Eritmalarning kontsеntratsiyasi va ularni ifodalash usullari

Mavzu: Eritmalarning kontsеntratsiyasi va ularni ifodalash usullari.

• Eritmalarning kontsеntratsiyasi
• Eritmalarni xossallari.
• Osmos, osmotik bosim va uning tabiatdagi roli. Vant-Goff qonuni.
• Eritmalar bug’ bosimi. Eritmalarning muzlash, qaynash haroratlarining o’zgarishi. Raul qonunlari.
• Elektrolitlar eritmalar, elektrolitik dissosialanish va unda suvning roli.

Reja:

• Eritmаlаrning kоnsеntrаsiyasi haqida umumiy tushuncha.
• Prоsеntli, mоlyar, nоrmаl, mоlyal kоnsеntrаsiyalаr.

Eritmаlаrning kоnsеntrаtsiyasi.

• Eritmaning biror hajmi yoki massasi birligida erigan modda miqdorini ko`rsatuvchi kattalik eritmaning kontsentratsiyasi deyiladi va C - harfi bilan belgilanadi.
• Eritma kontsetratsiyasini ifodalashning quyidagi turlari mavjud:
• a) erigan moddaning massa ulushi ( ) yoki foiz kontsentratsiya (C %)
• b) molyar kontsentratsiya (CM, mol/l)
• v) normal yoki ekvivalent kontsentratsiyasi (Sn; N, g-ekv/l)
• g) Titr (T, g/ml)
• d) molyal kontsentratsiyasi (m, mol/1000 g)
• e) molyar kism (N, mol)

To’yingan eritmalar kam ishlatiladi. Ko’pgina hollarda to’yinmagan eritmalardan foydalaniladi. Kam modda erigan eritmalar suyultirilgan, ko’p miqdor modda erigan eritmalar konsentrlangan eritmalar deb yuritiladi.

• To’yingan eritmalar kam ishlatiladi. Ko’pgina hollarda to’yinmagan eritmalardan foydalaniladi. Kam modda erigan eritmalar suyultirilgan, ko’p miqdor modda erigan eritmalar konsentrlangan eritmalar deb yuritiladi.
• Eritmaning yoki erituvchining ma’lum massa miqdorida yoki ma’lum hajmida erigan modda miqdori eritmaning konsentratsiyasi deb ataladi. Eritma konsentratsiyasini ifodalash usullari:
• Erigan moddaning foizlarda ifodalangan massa qismi. Erigan modda miqdori eritmaning umumiy miqdoriga nisbatan foiz hisobida ifodalanadi. Masalan, 15% li osh tuzi eritmasi deyilganda 100 gramm eritmada 15 g NaCl bor, 85 grami suvdir.