Mehnat unumdorligi Iqtisodiy o’sish omili sifatida


Download 5.51 Kb.
Sana15.11.2023
Hajmi5.51 Kb.
#1776162
Bog'liq
Mehnat Unumdorligi

Mehnat unumdorligi Iqtisodiy o’sish omili sifatida

Reja


1. Mehnat unumdorligi
2. Mehnat unumdorligini iqtisodga ta’siri
3. Mehnat unumdorligini hisoblash

Mehnat unumdorligi o’zi nima?

Ishlab chiqarish jarayonida kishilar mehnatining foydaliligi, samaradorligi va mahsuldorligi; Mehnat unumdorligi ishlovchining maʼlum vaqt birligi (soat, smena, oy, yil) ichida tayyorlagan mahsulot hajmi bilan oʻlchanadi. Mehnat unumdorligi tarmoqlari va korxonalarda mehnat unumdorligi yalpi yoki sof mahsulot asosida hisoblanadi. Yillik mahsulot hajmini oʻrtacha ishlovchilar soniga boʻlish orqali bir ishlovchi hisobiga yaratilgan mahsulot aniqlanadi.Masalan 1-novvoy 1 soatda 50ta,

2-novvoy 40 ta non yopsa demak 1-novvoyni

mehnat unumdorligi yuqori hisoblanadi

Mehnat unumdorligi tarixi

Qadimgi Rimda qullar mehnatidan foyda yo’q ekani ma’lum bo’la boshladi.Chunki qullar uchun bu mehnatdan foyda yo’q edi. Ular imkoni boricha yomonroq ishlashga harakat qilishar edi. Shunda quldorlar qullarni ozod qila boshlashdi. 1 yil ishlagan qul uyga ega bo’lib ozod bo’lishi,keyingi yildan esa maoshga ishlashi mumkin edi.Shundan so’ng qullar mehnatini unumdorligi osha boshladi.

Ibtidoiy odamlar mehnat unumdorligini oshirish uchun mehnat qurollarini takomillashtirib borishgan

Mehnat unumdorligi bevosita iqtisodga ta’sir qiladi. Barqaror uzoq muddatli iqtisodiy o'sish ishchilar unumdorligining o'sishidan kelib chiqadi, bu aslida biz qanchalik yaxshi ishlayotganimizni anglatadi.

Mehnat unumdorligini oshiruvchi omillar

Texnologiyalar - Tehnologiyalar 2 hil holatda Mehnat unumdorligini oshiradi. Tehnologiyalar soni va sifati orqali. Masalan 100 kompyuterli firma, 50 ta kompyuterli firmadan yahshiroq mehnat unumdorligiga ega. 100 ta eski modelli kompyuterlarga ega firmadan, 50ta zamonaviy kompyuterlarga ega firmani mehnat unumdorligi ham yuqori bo’ladi. Shu jumladan ishchilar ham tehnologiya kabi mehnat unumdorligini oshiradi. Soni va sifati orqali. O’z kasbini sevuvchi, tajribaga ega, jismonan yoki aqlan kuchli(qaysi soha vakili bo’lishiga qarab) ishchilar mehnat unumdorligiga katta hissa qo’shadi

Mehnat unumdorligini oshish sabablari

Ayrim korxona yoki tashkilot darajasigi omillarni ichkiva tashqi turlarga bo’lish mumkin. Ichki omillarga korxonaning texnika bilan qurollanish darajasini, darajasini, ishlatilayotgan texnologiyaning samaradorligi, mehnat va ishlab chiqarishning energiya bilan ta’minlashi darajasini, tatbiq etilayotgan rag’batlantirish tizimlarining ta’sirchanligini, kadrlarga ta’lim berish va ularning malakasini oshirishni kadrlar tarkibining yaxshilanishini va korxona jamoasi, hamda uning rahbarlariga bog’liq bo’lgan barchasi kiradi. Tashqi omillarga davlat buyurtmalari va bozordagi talab, hamda taklifning o’zgarishi munosabati bilan mahsulot xillari va ularning sermehnatlik darajasining o’zgarishi, jamiyat va mintaqalarning ijtimoiy-iqtisodiy o’zgarishlari, kiradi

Mehnat unumdorligini hisoblash

Daromad

Bir odamni mehnat unumdorligini hisoblash formulasi


Ishchi soni
Mehnat
unumdorligi

Mehnat Unumdorligi jadvali


Yillik Daromad

Ishchi soni

Mehnat
unumdorligi

1-firma

10000$

250

40

2-firma

15000$

500

30

3-firma

18000$

550

32,7

E’tiboringiz uchun rahmat


Download 5.51 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling