O`qotar qurollardan zaralanishda ichki kasalliklar. Zarb to`lqinidan zararlanish

O`qotar qurollardan zaralanishda ichki kasalliklar. Zarb to`lqinidan zararlanish

Bajardi: Temirov Fayoz

Qbul qildi : Kadirov Bexruz

Hozirgi jangovor xirurgik travmalar

• O`qotar qurollardan yaralanishlar
• O`qotar bo`lmagan mexanik travmalar
• Kombinatsiyalangan zararlanishlar
• Izolatsiyalangan , aralash va polia`zo travmalari

O`qotar qurollardan yaralanish:

• Bu organizm organ va to`qimalarining o`q tufayli anatomik va fiziologik butunligining buzilishi fonida kechuvchi, o`ziga xos ya`ni zararlanish kanali, kanalga kirish va chiqish zonalarining mavjudligi bilan xarakterlanuvchi shikastlanish hisoblanadi.

O`q hosil qilgan yaraning o`ziga xosligi:

• Teri zararlanishi darajasi undan chuqurroqda joylashgan boshqa a`zolar zararlanish darajasidan kamroq
• O`lik hamda nekrozlanayotgan to`qimalarning bo`lishi
• Yaqin soatlar va kun ichida yangi nekrozlanish o`choqlarining paydo bo`lishi
• Yara kanalining turli qismida to`qimalarning turlicha zararlanishi
• Murakkab konturli yaraning paydo bo`lishi
• To`qimalarda yod moddalarning bo`lishi

Yaralar klassifikatsiyasi

• Yaralovchi qurol turiga qarab: o`qli, oskolkali, yaralovchi shariklar
• Anatomik lokalizatsiyasiga ko`ra: bosh, bo`yin, ko`krak va boshqalar
• Zararlangan to`qima turiga qarab :

Yumshoq to`qima zararlanishlari, suyak zararlanishi, tomir va nervlar , ichki organlar zararlanishlari

• Yara kanaliga ko`ra :teshib o`tuvchi va teshib o`tmaydigan
• Yaralar soniga ko`ra: bir yarali va ko`p yarali

Yara ballistikasi-yara paydo bo`lish mexanizmini o`rganadi

O`qotar quroldan yaralanish:

• Zarb to`lqini;
• Yaralovchi o`qning : deviatsiyasi, pretsessiya, nutatsiya;
• Vaqtinchalik pulsatsiyalanuvchi bo`shliq

Yara kanalining tuzilishi

• Yara kanali hududi:bevosita zarba hisobidan paydo bo`ladi
• Birlamchi nekroz o`choqlari
• Ikkilamchi nekroz o`choqlari
• Yara kanali bo`shlig`i: o`lik to`qimalar, birlamchi zararlovchi jism, oskolkalar, yot tanachalar, qon bilan to`lgan bo`lishi mumkin
• Yara devorlari - birlamchi nekroz o`choqlari
• Periferiyada ikkilamchi nekroz o`choqlari bo`ladi

Infeksiya

• Yaralangan zona nafaqat yuza balki chuqur to`qimalar ham doimo birlamchi mikroblar bilan zararlanadi. Bu infeksiyalarga stafilokokk,streptokokk, anaerob infeksiya qo`zg`tuvchilari

• Birlamchi infeksiyaning tushishi yaralanish paytida yuz beradi, ikkilamchisi esa keyingi davrdagi yara korreksiyasi davrida paydo bo`ladi

Klinikasi

• O`qotar quroldan yaralangandan keyin bemor ahvoli yaralagan jism hajmiga , yaralangan sohaga bog`liq bo`ladi. O`q organ va to`qimalar butunligini buzish bilan birga ularning funksiyasini ham buzadi. Bemorda o`tkir va surunkali asoratlar paydo bo`ladi. O`tkiriga travmatik, kardiogen, postgemorragik shoklar kiradi. Keyingi surunkali davrda bemor ahvoli infeksiya , intoksikatsiya, sepsis, gipovolemiya fonida kechadi.

Tibbiy yordam ko`rsatish

• Tez tibbiy yordam sifatida bemordagi o`tkir asoratlarga qarshi ya`ni shokga qarshi kurashiladi. Narkotik analgetiklar, gemostatiklar hamda qon ketayotgan sohaga jgut, bosib turuvchi boylamlar qo`yish
• Rejalashtirilgan tibbiy yordam harbiy gospitalda olib boriladi va yaraga xirurgik ishlov berishdan iborat.

E`tiboringiz uchun rahmat!