Përsëritje për ekonominë bazuar në programin e maturës shtetërore

Përsëritje për ekonominë bazuar në programin e maturës shtetërore
Kapitulli VIII


Qeveria dhe ekonomia

Nxënësi:

 shpjegon funksionin e qeverisë si arbitër dhe si subjekt në ekonominë e tregut;
 shpjegon pse pjesëmarrja e qeverisë në ekonomi është rritur gjatë viteve;
 përshkruan disa nga të ardhurat kryesore dhe shpenzimet në buxhetin për qeverinë shqiptare;
 shpjegon arsyet që qeveria vendos taksa dhe pse taksimi nga qeveria është i nevojshëm;
 vlerëson taksat, bazuar në parimet e vendosjes së tyre;
 krahason tipat e ndryshëm të taksave, duke përfshirë taksat progresive, regresive dhe proporcionale;
 interpreton konceptet e deficitit buxhetor, e borxhit publik dhe lidhjen midis tyre;
 analizon përparësitë dhe mangësitë e deficitit buxhetor dhe borxhit publik;
 përshkruan një ose disa propozime për të ulur deficitin buxhetor.
Domosdoshmëria e ndërhyrjes në ekonomi rrjedh nga Dështimet e tregut, të cilat janë situata në të cilat tregu nuk arrin të përndajë me efiçencë burimet.

Rolet e qeverisë në ekonomi

	ROLET	FUNKSIONET
1.	Si arbitër Garantuese e rregullave	a) Garanton me ligj pronën private b) Garanton me ligj konkurrencën e lirë c) Trajton eksternalitetet d) Mbron konsumatorin
2.	Si menaxhere	a) Stabilizon ekonominë b) Rishpërndan të ardhurat
3.	Si pjesëmarrëse në treg	a) konsumatore e të mirave shë shërbimeve b) ofron të mira publike