Python dasturlash tilida imloviy tahrir qilish dasturlari haqida


Download 0.86 Mb.
Pdf ko'rish
bet1/6
Sana13.04.2023
Hajmi0.86 Mb.
#1352390
  1   2   3   4   5   6
Bog'liq
xudayberganov-n.u.-python-dasturlash-tilida-imloviy-tahrir-qilish-dasturlari-haqida



Alisher Navoiy nomidagi Toshkent 
davlat o‘zbek tili va adabiyoti 
universiteti 
“KOMPYUTER LINGVISTIKASI: 
MUAMMOLAR, YECHIM, ISTIQBOLLAR”
Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya  
Vol. 1
№. 01 (2022) 
http://compling.navoiy-uni.uz/
 
357 
PYTHON DASTURLASH TILIDA IMLOVIY TAHRIR QILISH 
DASTURLARI HAQIDA 
Xudayberganov Nizomaddin Uktambay oʻgʻli, 
7nizomaddin7@gmail.com
 
nizomaddin77@navoiy-uni.uz
 
Alisher Navoiy nomidagi 
Toshkent davlat oʻzbek tili va adabiyoti universiteti 
Kompyuter lingvistikasi mutaxassisligi magistranti 
Annatotsiya. Matnlarni avtomatik tahrir qilish algoritmi haqida soʻz 
yuritiladi. Tahrir jaroyidagi dasturlar, python dasturlash tili kutubxonasi haqida 
fiklar beriladi. Zamonaviy axborot texnologiyaning avtomatik tahrir jaroyonida 
qoʻllash masalalari izohlanadi. 
Kalit soʻzlar: Avtomatik tahrir, spellchecker, python noisy channel, NLP 
(National language protsessing – tabiiy til jarayoni), PySpellChecker. 
Kirish. Shuni takidlash kerakki, axborot texnologiyalari butun bir 
hayotimizga ta’sir qilishda davom etmoqda. Zamonaviy axborot texnologiyalarining 
rivojlanishi bilan, ularning tilshunoslikdaga roʻli ham tobora oshib bormoqda. Atish 
kundagi kompyuter lingvistikasi sohasi bunga aniq dalil sifatida koʻrsatish mumkin. 
Kompyuter lingvistikasi fani 1960 yilda AQSHda shakllandi. Mazkur fan 
XX asrning oʻrtalarida paydo boʻlgan matematik lingvistika fani asoslaridan kelib 
chiqqan. Tabiiy tillar grammatikasi formal modeli kompyuterda tarjima qilish
tillarga oʻrgatish, bilimlarni diagnostika qilish, matnlarni tahrirlash kabi amaliy 
dasturlarni ishlab chiqishga asos boʻlgani holda kompyuter lingvistikasi 
yoʻnalishiga zamin yaratdi[1].
Olimlar asosan statistik tahlil yo‘nalishi bo‘yicha izlanishlarni amalga 
oshirganlar. O‘zbek tilshunosligidagi kompyuter lingvistikasining boshqa 
yo‘nalishlari esa o‘z tadqiqotchilarini kutmoqda. Shunga ko‘ra, bugungi kunda 
o‘zbek tilshunosligining kompyuter bilan bog‘liq holda hal etilishi lozim bo‘lgan 
quyidagi vazifalarni ta’kidlab ko‘rsatish mumkin:
1. 
O‘zbek tilining kompyuter uslubini yaratish.
2. 
Axborot matnlaridagi qoliplilik, qisqalik standartlarini ishlab iqish.
3. 
Internet saytlarini yaratish me’yorlarini belgilash.
4. 
Kompyuter izohli va tarjima lug‘atlarini yaratish.
5. 
O‘zbek tili va adabiyoti darsliklarining elektron versiyasini ishlab chiqish.



Download 0.86 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling