Reja; Atom haqida nazariy tushuncha Tomsonning Atom modeli

Zahiriddin Muhammad Bobur nomidagi Andijon davlat universiteti Axborot texnologiyalari va kompyuter injineringi fakulteti 102-guruh talabasi Boborahimov Alijonning Fizika fanidan tayorlagan mustaqil ishi

Reja;

1.Atom haqida nazariy tushuncha

2.Tomsonning Atom modeli

3.Atomning Planetar modeli

Atom (qadimgi yunoncha: ἄτομος — atomos — boʻlinmas) — kimyoviy elementning barcha xossalarini oʻzida mujassamlashtirgan eng kichik zarrasi. Dastlabki „boʻlinmas“ nomini olgan bu zarraning ichki tuzilishi anchagina murakkab. Atom musbat zaryadlangan (yadro) va yadro atrofida harakatlanuvchi elektronlardan tashkil topgan.

Atom (qadimgi yunoncha: ἄτομος — atomos — boʻlinmas) — kimyoviy elementning barcha xossalarini oʻzida mujassamlashtirgan eng kichik zarrasi. Dastlabki „boʻlinmas“ nomini olgan bu zarraning ichki tuzilishi anchagina murakkab. Atom musbat zaryadlangan (yadro) va yadro atrofida harakatlanuvchi elektronlardan tashkil topgan.

Atom yadrosi protonlar va neytronlardan tashkil topgan. Atomdagi elektronlar soni yadrodagi protonlar soniga teng atomdagi barcha elektronlar zaryadi yadro zaryadiga teng.

Atom – kimyoviy elementning eng kichik zarrachasi bo’lib, uzida usha elementning barcha kimyoviy hossalarini mujassamlashtiradi.

• Atom – kimyoviy elementning eng kichik zarrachasi bo’lib, uzida usha elementning barcha kimyoviy hossalarini mujassamlashtiradi.
•  Atom elektrneytral zarracha bo’lib, u musbat zaryadli yadro va manfiy zaryadli elektronlardan iborat. Atomning deyarli barcha massasini yadro massasi tashkil etadi. Atom yadrosi nuklonlardan, ya‘ni proton va neytronlardan tuzilgan. Bu nazariya dastlab 1932 yilda D.D.Ivanenko va Ye.N. Gapon tomonidan taklif etilgan.

Modda juda mayda zarrachalardan tuzilganligi haqidagi fikr qadimgi yunon olimlari tomonidanoq aytilgan edi. Ular ana shu zarrachalarni atomlar deb atashdi. Qadimgi yunonlar atomlar muntazam koʻpyoqliklar shakliga ega, deb faraz qilganlar: Kub („Yer atomlari“), Tetraedr („Olov atomlari“), Oktaedr (Havo atomlari), Ikosaedr („suv atomlari“). Moddaning atomlardan tuzilganligi gʻoyasining eksperimental isboti olingunga qadar yigirma asrdan ortiq vaqt oʻtdi.