Samarqand veterenariya meditsinasi sharwashiliq ham biotexnologiyalar universiteti No’kis filiali 1 kurs studenti

Qoraqalpoq Davlat Universiteti

Nukus 2023

Fa’n:Biologiya
Guruh:1 b
Tayyorlagan: Tursinbayeva Shahzoda

Dastlapki(provizor) a'zolarning shakllanishi, vazifalari va ahamiyati. Embrion rivojlanishinig muhitga bog'liqligi. Anamniya va amniotlarning rivojlanishdagi o'z-aro farqlari

01

Embrionning provizor organlari

Xususiyatlari va tuzilishi

Anamniyalardan amniotalaming kelib chiqishi

Embrion rivojlanishining xavfsiz o'tishini ta'minlab, embrional davr tugashi bilan o'z faoliyatini tugatadigan organlarga embrionning ргоуиог уою vaqtinchalik organlari deyiladi. Bu organlar embrional davr tugashi bilan yo'qolib ketadi. Рroуаог organlarga sariqlik xaltasi, trofoblast, аmniоп, seroz parda, allantois, xorion, yo'ldosh, kindikipi kiradi

Sariqlik xaltasi. Tuxumning sariqlik xaltasi ektodermadan hosil Ьо'НЬ, sariqlik moddasini о'гаЬ turadi. Sariqlik xaltasining tashqi tomoni mezenxima hujayralari bilan qoplangan bo'ladi. Mezenxima sariqlik xaltasining ustida tom.i.rlar paydo bo'lisblga olib keladi уа uJar orqali organlarga oziq moddalami o' tkazadi.
EmbriOl1 keyiJ1chalik sariqlik moddasidan
ajralib icl1akning o'rta qismidagi irlgichka
sariq yo'lcha orqali sariqlik xaltasi bilan
a10qada bo'ladi. Ва'п ma'lumot1arga
qaraganda, sariqlik xaltasi embrionning
provizor organi hisoblanmaydi.
Hayvonot dunуоsi еmbrioni rivojLanishi davrida аmnion parda hosil bo'lishiga qarab 2 guruhga bо'liпаdi:

• Anamniyalar, bularga baliqlar va amfibiyalar kiradi va ularda amnion parda hosil bo’ladi.
• Amniotalar, ularga repteliyalar, qushlar, sut emizuvchiLar kiradi уа uLar еmbrionidа amnion parda hosil bo'ladi. Amniоп grekcha amnion - еmbrol yon pufagi dеgап mа’noni bildiradi.

Bu 2 guruhning farqlari quyidagilar: Anamniyalarning tuxumi suvda, аmniоtalarningtuxumi esa quruqlikda rivojlanadi.
Ba’zi аmniotalar(toshbaqalar, timsoblar) suvda уashasa ham, tuxumi quruqlikda гivоjlаnаdi.

Amnion va seroz parda

Anamniyalardan amniotalaming kelib chiqishi

Evolyusiya jarayonida ba’zi amfibiyalarda, ayniqsa, dumsiz amfibiyalarda lichinkasiz taraqqiyot paydo bo'lgan. Ularda amnion уа a1lantois paydo bo'lmaydi. Amnion уа allantois sudralib yuruvchilarda hosil bo'ladi. Chиnki иlaming rivojlanishida metamorfoz yo'li bilan taraqqiy etish uchramaydi. Evolyusiya jarayonida hayvonlar taraqqiyotining yo'nalishini o'zgartirib, tuxumini quriqlikda qo'yish orqali rivojlanish yuksak umurtqali hayvonlarning yer yuzida keng tarqalishiga olib keldi. Amfibiyalar turli xil muhitga yashashga moslashgan. Anunо ularning terisi yalang'och, shilimshiq modda bilan qoplangan bo’lib, nafas olishda ishtirok etadi. Chunki ulaming о'рш organizmning kislorodga bo'lgan talabini qondira olmaydi. Теrisining yalang'och bo’lishi organizmni qurib qolishdan saqlay olmaydi. Shuning uchun ular nam уа suvga yaqin joylarda hayot kechirndi..

Sudralib yuruvchilar muhit sharoitiga amfibiyalarga nisbatan yaxshiroq moslashgan bo'lib, ularning tabiatda keng tarqalganligi buning isboti hisoblanadi. Amfibiyalar уа repteliyalaming bir-biridan farqini ularning rivojlanish dayrlarida ko'rish mumkin. Amfibiyalar rivojlal1ishi embrion уа lichinkalik davrlaridan, repteliyalar riyojlanishi esa embrion, homila oldi va homila davrlaridan iborat

E’tiboringiz uchun rahmat!!!