SEYSMIK TO`LQINLAR
Reja: 1.Yer sharining turli qavatlardan tashkil topganligi (yer qobig‘i, mantiya va yadrodan 2. Yer ichki qismining ba‘zi bir joylarida suyuq olov oqimining (magmaning )bo‘lishi. 3. Yerning ichki qismida harakatning yuqori darajada ekanligi. 4. Yer qobig‘i qavatning yupqaligi va uning qattiqligi.
Tektonik zilzilalar yer sharida eng ko'p bo'ladigan va ko'pincha talofatli yer qimirlashlar. Tektonik zilzilalar natijasida inshootlar, yo'llar, qishloq va shaharlar vayron bo'lib, minglab odamlar halok bo'ladi, boshpanasiz qoladi. Kuchli zilzilalar oqibatida yer yuzida kengligi bir necha o'nlab metr, uzinligi bir necha yuz kilometr bo'lgan darzlar hosil bo'ladi. Tektonik zilzilalar yer sharida eng ko'p bo'ladigan va ko'pincha talofatli yer qimirlashlar. Tektonik zilzilalar natijasida inshootlar, yo'llar, qishloq va shaharlar vayron bo'lib, minglab odamlar halok bo'ladi, boshpanasiz qoladi. Kuchli zilzilalar oqibatida yer yuzida kengligi bir necha o'nlab metr, uzinligi bir necha yuz kilometr bo'lgan darzlar hosil bo'ladi. Tektonik zilzillalar okean va dengiz tublarida ham odir bo'ladi, ularni dengiz yer qimirlashilar yoki sunami deyiladi. Dengiz yer qimirlashilar natijasida balandligi bir necha o'n metr bo'lgan to'lqinlar hosil bo'ladi. Bu to'lqinlar hosil bo'lish markazidan okean bo'ylab100 va 1000 dan ko'p km/soat tezlikda tarqalad Tektonik zilzillalar okean va dengiz tublarida ham odir bo'ladi, ularni dengiz yer qimirlashilar yoki sunami deyiladi. Dengiz yer qimirlashilar natijasida balandligi bir necha o'n metr bo'lgan to'lqinlar hosil bo'ladi. Bu to'lqinlar hosil bo'lish markazidan okean bo'ylab100 va 1000 dan ko'p km/soat tezlikda tarqalad Tektonik harakatlarga moyil 2 ta belbog: 1.Tinch okeani seysmik mintaqa bo‘lib, bu maydonga Amerika qitasining tog‘li o‘lkalari – Alyaska, Kamchatka, Kuril, Yangi gvineya, Yaponya hududlari kiradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
