tajriba ishi Suvning umumiy qattiqligini aniqlash usullari. Nazariy qism

2- tajriba ishi
Suvning umumiy qattiqligini aniqlash usullari.
2.1 Nazariy qism
Tabiiy suvlarning muhim xususiyatlaridan biri bu suvning qattiqligidir. Suvning qattiqligi suvning asosiy xususiyatlaridan biri bo’lib bikarbonat, karbonat, sulfat va xlorid anionlariga teng bo'lgan kalsiy va magniy ionlarining tarkibi tufayli hosil bo’ladi. Mamlakatimizda suvning qattiqligining birligi kubometr uchun mol (qattiqlik) hisoblanadi. – mol/m³.
Mol/m³ da ifodalangan qattiqlikning raqamli qiymati litr uchun milligramm ekvivalentlarida ifodalangan qattiqlikning son qiymatiga teng (mg-ekv/l); 1 mg-ekv/l suvdagi 20,04 mg/l Ca2+ ionlari yoki 12,16 mg/l Mg2+ ionlari miqdoriga to'g'ri keladi.
Qattiqlik qiymatini tenglama bilan aniqlash mumkin:

bu yerda J₀ - suvning umumiy qattiqligi, mol/l;

[Ca²⁺] va [Mg²⁺] – kalsiy va magniy ionlarining konsentrasiyasi, mg/l;
^f_Ca 2+ ^{va f} _Mg 2+ ^{– kalsiy va magniy ionlarining ekvivalentlik omillari;}
f_{Ca 2+} = f_{Mg 2+} = 1/ 2 ;
^M _Ca 2+ ^{va M} _Mg 2+ ^{– kalsiy va magniy ionlarining molyar massalari;}
M_{Ca 2+} = 40,08 g/mol; M _{Mg 2+} = 24,32 g/mol;
20,04 va 12,16 mos ravishda Ca2+ va Mg2+ ning ekvivalent massalari, g/mol. 2.1.1 tenglama bilan aniqlangan qattiqlik odatda umumiy qattiqlik deb ataladi.
Karbonat va karbonat bo'lmagan qattiqlikni bir biridan farqi. Karbonat ostida qattiqlik karbonat va bikarbonat ionlariga ekvivalent bo'lgan kalsiy va magniy ionlarining miqdorini bildiradi. Shuning uchun karbonat qattiqligining son qiymati karbonat va bikarbonat ionlari konsentratsiyasining yig'indisiga teng bo'lib, mg-ekv / l bilan ifodalanadi. Agar bu qiymat umumiy qattiqlik qiymatidan katta bo'lsa, ya'ni. karbonat va bikarbonat ionlari boshqa kationlar bilan bog'langan, karbonat qattiqligining qiymati suvning umumiy qattiqligining qiymatiga teng qabul qilinadi.
Karbonatsiz qattiqlik ionlar soniga ishora qiladi
kaltsiy va magniy, karbonat bo'lmagan anionlarga ekvivalent SO42, Cl. Bu qattiqlik doimiy yoki qoldiq deb ataladi. Suvning karbonat bo'lmagan qattiqligi umumiy va karbonat qattiqligining qiymatlari o'rtasidagi farq sifatida aniqlanadi.