Ushbu ma’ruzada glyatsial jarayonlar, muzliklarning hosil bo‘lishi, ularning Yer yuzida tarqalishi, tog‘ va materik muzliklarining hosil qilgan relyef shakllari, qadimgi va hozirgi muz bosish bosqichlari natijachida hosil bo’lgan relyef shakllari, doimiy muzloq yerlardagi geomorfologik jarayonlar va uelyef shakllari yoritilgan.
MA’RUZA №12 GLYATSIAL JARAYONLAR VA MUZLOQ RELYEF SHAKLLARI
Reja:
1. Muzliklarning hosil bo‘lishi va ularning geografik tarqalishi
2. Tog‘ va materik muzliklarining relyefi
3. Qadimgi va hozirgi muz bosish bosqichlari
4. Doimiy muzloq yerlardagi geomorfologik jarayonlar
Tayanch so’z va iboralar: Muzlik, glyatsiologiya, xionosfera, qor ko`chkisi, firn, plastik modda, muzlik yoriqlari, ablyatsiya, qor chizig`i, flyuvioglyatsial, nunatak, ekzaratsiya, eroziya, akkumulyatsiya, g`ula toshlar, jingalak qoyalar, qo’y peshonalari, trog yoki tog`ora, osilma vodiylar, karlar, sirklar, morena, ostki morena, ustki morena, o`rta yoki oraliq morena, oxirgi morena, yon morena, muzlanish, muz bosib kelishi, muz chekinishi, erratik xarsang toshlar, morena amfiteatrlari, ozlar, qamlar, drumlina, zandralar, morena ko`llari, morena tekisliklari, morena tepaliklari. Muzlik, o`zgarib turuvchi qatlam, qazilma muzlik, tosh muzlik, kriogen, soliflyo`qtsiya, botiqsimon o`yiqlar, pushtasimon ko`tarilmalar, dellar, planatsiya, yaxmalaklar, tarin, daryo yaxmalaklari, quruqlik yaxmalaklari, gidrolakkolit, bulgunyax, sedlovina, gidrobatolit, alaslar, termoqarst, termoeroziya, sovuqlik yoriqlari, poligonal, boyjaraxlar, toshloq tepalar, toshloq quduqlar, toshloq yuzalar.
1-REJA: Muzliklarning hosil bo‘lishi va ularning geografik tarqalishi
Yer sharidagi hozirgi muzliklar 15,7 mln.km2 maydonni ya’ni quruqlikning 11% ga yaqin qismini egallab yotadi. Shundan 15 mln.km2 materik muzliklari, qolgan 700 ming km2 dan ortigi tog` muzliklari hisoblanadi. Yer sharidagi muzliklarning 99% i qutb o`lkalaridadir. Muzlik ikki asosiy sinfga bo`linadi:
Do'stlaringiz bilan baham: |
