Xarakter va temperament xususityalarining xayotdagi axamiyati. Reja

Xarakter va temperament xususityalarining xayotdagi axamiyati.

Reja

1. 
   Kirish.
   
2. 
   Shaxs rivojlanishining individuallik xususiyatlari differensial psixologiyaning predmeti sifati.
   
3. 
   Temperament. ONF tiplari xususiyatlari, nazariyalari.
   
4. 
   Temperamentning fiziologik asoslari.
   
5. 
   Psixologiyada xarakter muammosi. Xarakter aksentuatsiyasi.
   

Kirish

Xarakter va temperament xususiyatlarining xayotdagi ahamiyati, insonning shaxsiylik va xayotiy yo'nalishlariga katta ta'sir qiladi. Xarakter, insonning o'ziga xos tushunchalar, reaksiyalarni namoyish etish va o'z faoliyatini shakllantirish usullarining jamiyat tomonidan tan olingan jihatlarini ifodalaydi. Temperament esa insonning tabiatini, energiya darajasini, faoliyatning shiddat darajalarini va qisqarishini aniqlaydi.

Xarakter va temperament, insonning o'z-o'zini tushunish va o'zini qabul qilish jarayonlarini o'z ichiga oladi. Bu xususiyatlar, insonning harakat, reaksiya, o'zini ifodalash, muhokama qilish, muammolarni hal qilish, aloqada bo'lish va bir-biriga qarshi munosabatni belgilash shakllarini belgilashda muhim rol o'ynaydi.
Xarakter va temperament, insonning o'ziga xos odatlarni, qobiliyat va talablarini shakllantiradi. Buning bilan birga, ular insonning munosabatlari, faoliyat ko'rsatkichlari, o'z-o'zini motivatsiyalash shakllarini, stressga qarshi tashvishlarini ham belgilaydi. Masalan, bir kishi introvert xususiyatlarga ega bo'lsa, u o'zini o'zgartirish, yashash uchun o'ziga oid bo'lgan mehnat vaqtini iste'mol qilish mumkin bo'lgan yondashuvga e'tibor beradi. Boshqa bir kishi esa ekstrovert xususiyatlarga ega bo'lsa, u aloqalar, jamoatchilik va ijtimoiy faoliyatga yo'naltirishadi.
Xarakter va temperament, insonning shaxsiy va o'z-o'zini tan olish, o'zini tahlil qilish, yengillik va qiyinchiliklarni qabul qilish, o'z fikrlarini ifodalash va o'z faoliyatini shakllantirish jarayonlarini belgilaydi. Ular insonning kuzatuv, qaror qabul qilish va o'z-o'zini boshqalarga tushunish usullarini ham ifodalaydi.
Bundan tashqari, xarakter va temperamentning o'rganilishi va tushunilishi o'z-o'zini rivojlantirish va shaxsiy rivojlanishga yordam beradi. Bu jarayon, o'z-o'zingizning xususiyatlaringizni tushunish, qabul qilish va ularga mos keluvchi muhitni tanlash orqali o'z-o'zingizni yaxshilashga imkon beradi.
Jamiyatda xarakter va temperamentning tushunilishi va qabul qilinishi, o'zaro munosabatlarni o'zgartirish, o'zaro tushunchalarni oshirish, tahliliy va jadal fikrlash usullarini rivojlantirishning asosiy qismlaridan biridir. Xarakter va temperamentni tushunish va qabul qilish, insonlar orasidagi o'zaro tushunchalarni mustahkamlash, muloqot qilish va jismoniy va zihniy tinchlikni ta'minlashda ham muhim o'rin egallaydi.