###### Kriptografiya haqida asosiy tushunchalar «Kriptografiya»

############### 10.CIA триадаси

1975-yilda Jerry Jaltser va Maykl Shreder o’zlarining “kompyuter tizimida axborotni himoyalash maqsadida” xavfsizlikni buzilishini 3ta asosiy kategoriyaga ajratishni taklif qilishdi:

1.Ruxsatsiz axborotni ochish(unauthorized information rexlise)

2. Ruxsatsiz axborotni o’zgartirish (unauthorized information modification)

3. Ruxsatsiz murojaatlarni inkor etish (unauthorized denial of use)

So’nglik bilan bu 3ta kategoriya qayta qisqa nomlanib standartlashtirildi:

1.Mahfiylik (Confidientality)-ro’yxatdan o’tmagan shaxslar yoki jarayonlar uchun axborotlarni berkitish yoki yopish xususiyati

2.Butunlik (integrity)-axborotlarning to’g’riligi va butunligini saqlash xususiyati

3.Ruxsatlilik (Availibility)-ro’yxatdan o’tgan subyektlar so’rovlariga tayyor bo’lish va ruxsat etilganlik xususiyati

Axborot xavfsizligining bu 3ta prinsipi birgalikda CIA triodasi deb nomlanadi.