& Tildin` ja`miyetlik xιzmeti

Jιynaqlaw san
Jιynaqlaw sanlar zatlardι jιynaqlap, sanamalap ko`rsetedi ha`m neshew? Degen sorawg`a juwap beredi. Jιynaqlaw sanlιqlar 1 menen 7 nin` arasιndag`ι sanaq sanlarg`a –aw/-ew qosιmtalarιnιn` jalg`anιwι arqalι jasaladι.
Mιsalι: birew, ekew, u`shew, to`rtew, besew, altaw, jetew.
Jιynaqlaw sanlιqlardιn` –aw/-ew qosιmtalarι eki, altι, jeti sanlarιna jalg`ang`anda tu`birdin` son`ιndag`ι ι, i dawιslι sesleri tu`sip qalιp jazιladι. Mιsalι: ek (i)+ew, alt (ι) +aw, jet (i)+ew
Jιynaqlaw sanlιqlar ma`nisi jag`ιnan sanaq sanlιqlarg`a jaqιn. Sonlιqtan olar awιzsha sanawda sanaq sanlardιn` ornιna qollanιla beredi. Mιsalι: birew, ekew, u`shew, to`rtew , t.b.
Jιynaqlaw sanlιqlarι atlιq so`zlerdin` ornιna qollanιlιp kelgende, olarg`a betlik, tartιm,seplik qosιmtalarι jalg`anadι.Mιsalι: birewmen, birewsen`, ekewmiz, birewi, ekewi, ekewin`, to`rtewin`, ekewdin`, to`rtewine, to`rtewdi,
Toplaw san
Toplaw sanlar zatlardι san jag`ιnan toplap ko`rsetedi ha`m nesheden? Qanshadan?:, neshewlep?, qanshalap?, sorawlarιna juwap beredi. Olar sanlιqlar dara ha`m jup so`z tu`rinde qollanιladι.
Toplaw sanlιqlar to`mendegishe jasaladι:
1. Dara ha`m jup so`z bolιp kelgen sanaq, jιynaqlaw sanlιqlarιna shιg`ιs sepliginin` qosιmtasι jalg`anιwιnan jasaladι. mιsalι: ekiden, u`shten, u`sh-u`shten, u`shewden, to`rtewden, u`shew-u`shewden, altaw- altawdan.t.b.
2. Toplaw sanlιqlarι –lap/-lep qosιmtalarι jalg`anιw arqalι jasaladι. Mιsalι: onlap, ju`zlep, mιn`lap, on-onlap, ekew-ekewlep, bir-birlep
Geyde toplaw san jasawshι qosιmtalar sanaq sanlarg`a dizbeklesip kelgen atawιsh so`zlerge jalg`anιp ta toplaw ma`nisin bildiredi. Mιsalι: bes tonnadan, 40 tsentnerden, 5 gektardan, 100 bastan, bir adamlap, eki adamlap
Toplaw sanlarι so`e o`zgertiwshi (ko`plik, tartιm, seplik) qosιmtalarι menen o`zgermeydi.