& Tildin` ja`miyetlik xιzmeti


Download 1.82 Mb.
bet92/231
Sana18.02.2023
Hajmi1.82 Mb.
#1213826
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   231
Bog'liq
Қаракалпак тили китап

8. Belgisizlik almasιg`ι.
Zatlardιn`, belgi ha`m sannιn` belgisizligin bildiretug`ιn almasιqlarg`a belgisizlik almasιg`ι delinedi.
Belgisizlik almasιqlarι to`mendegishe jasaladι:
1. A`lle so`zinin` soraw almasιqlarιna qosιlιp keliwinen jasaladι: A`llene, a`llenebir, a`lleqashan, a`lleqayda.
2. Gey so`zinin` belgisizlik ma`nidegi bir, birew, para so`zleri menen qosιlιwιnan jasaladι: Geypara, geybirew, geybir.
3. Bazι so`zi bir, birew, so`leri menen qosιlιwιnan: Bazιbir, bazιbirew.
4. Bir so`zi na`rse, neshe, qansha, nemee, den`e, para, so`zleri menen qosιlιwι arqalι jasaladι: Birna`rse, birneshe, birqansha, birneme, birden`e, birpara.
Gey, bir so`zleri almasιqlar menen qosιlιp jazιladι da, al basqa so`z shaqaplarι menen dizbeklesip kelgende, bo`lek jazιladι. Mιsalι: gey adamlar, gey ku`nler, gey zatlar, bir kisi, bir waqta, bir ku`ni
Belgisizlik almasιqlarι a`llekim, a`llebirew, a`llena`rse, geybirew, bazιbirew, birneme sιyaqlι zatlιq ma`nide qollanιlatug`ιn tu`rleri tartιm ha`m seplik qosιmtalarι menen tu`rlenedi.
Mιs: Geybir adamlar jumιs islewdi bilmeydi. Bazιbir jumιslar kalιp ketti. Birna`rse degendey boldι.
A`lleqashan kelip ketti.A`llenebir na`rselerdi oyladι.


Almasιqtιn` ga`ptegi xιzmeti
Almasιqlar atlιq,kelbetlik sanlιq ha`m ra`wishtin` ornιna qollannιlatug`ιn bolg`anlιqtan,ga`pte barlιq ga`p ag`zalarιnιn` xιzmetin atqara aladι. Baslawιshtιn` xιzmetinde ,ko`binese betlik ,o`zlik ,ja`mlew,belgilew ha`m bolιmsιzlιq almasιqlarι qollanιladι. Olar ataw seplikte kelgende baslawιsh ,al basqa sepliklerde kelgende –tolιqlawιsh ,anιqlawιsh ha`m pιsιqlawιsh xιzmetlerin atqaradι.1.Men sizin` inin`iz Kaypan menen so`ylestim .2 Bul jumιstι Bag`da apanιn` tikkeley o`zi basqarιp ju`r.3. ha`rkimnin` o`zine bekitilgen jumιslarι bar.

Download 1.82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   231




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling