& Tildin` ja`miyetlik xιzmeti

1.-ιp/ ip,-p, may,-mey ,mastan,-/ mesten-g`anday/ gendey qosιmtalι hal feyillerden boladι.Awιl aynalasι ko`k jasιlg`a do`nip ,jazdιn` sa`ni a`lleqashan o`z go`zzallι2ιn ko`rsetpekte.Oyι na`zeri turaqlamay,a`llekimdi izlewde.Jetimektin` bul so`zine tek Jiyen ku`lip qoymastan,onιn` qasιndag`ι turg`an basqa adamlar da ishek-silesi qatιp ku`ldi.Jan`a shag`ιrayιp turg`an aq bultlardιn` betine ta`biyat qara perdesin japqanday aspan tu`nere qaldι.
2. bag`ιnιn`qι ga`ptin` bayanlawιshι atawιsh so`z –g`anday/gendey qosιmtalι kelbetlik feyil ha`m geypara eliklewish so`zlerge bolιp ko`mekshi feyilinin` dizbeklesip keliwi arqalι bildiredi.Mιsalι Eki `etinin` almasι qιp-qιzιl bolιp ,tu`si o`zgerip keti.Bazda qanday da bir o`lpen` dawιs esitilgendey bolιp ,ol da ko`z ashιp jumg`ansha u`nin` o`shirdi.Man`layιnιn` teri gu`lge tu`sken qoyιw shιqtay g`uj-g`uj bolιp ,Aydana japtιn` rashιna kelip toqtadι.
Jay ga`plerinin` ma`nisi bir-birine salιstιrιla aytιlg`an qospa ga`pke salιstιrmalι bag`ιnιn`qιlι qospa ga`p deymiz.
Salιstιrmalι bag`ιnιn`qιlι qospa ga`ptin` jay ga`plerine sorawlar qoyιlmaydι.Tek g`ana olardιn` jay ga`pleri mazmunι jag`ιnan salιstιrιladι.Da`slepki jay ga`ptegi is-ha`reket,waqιya qanday da`rejede iske asatug`ιn bolsa,son`g`ι jay ga`ptegi is-ha`reket, waqιya da sol da`rejede iske asadι.
Salιstιrmalι bag`ιnιn`qιlι qospa ga`ptin` jay ga`plerinin` bayanlawιshι,ko`binese bir tu`bir feyilden yamasa sinonim feyillerden boladι. Salιstιrmalι bag`ιnιn`qιlι qospa ga`p to`mendegi jollar menen bildiriledi.
1)da`slepki jay ga`ptin` bayanlawιshι-sa-/se qosιmtalι sha`rt meyilden yamasa bolsa ko`mekshi feyildin` atawιsh so`z ,kelbetlik feyil ha`m modal so`zlerge dizbeklesip keliwinen boladι.Bunday jag`dayda da`slepki jay ga`pte salιstιrιwshιlιq ma`ni beriwshi qanday,qansha ,qalay ha`m t.b.sιyaqlι soraw-qatnas almasιqlarι ,son`g`ι jay ga`pte sonday ,sonsha,solay,sonsheli sιyaqlι qatnaslιq so`zler(ra`wishler)qollanιladι..Mιsalι Siz qanday o`mir su`r desen`iz,solay o`mir su`rgim keledi.Anasι qansha ashιwlι ha`m jumbaqlι so`ylese,Ernazar sonsha teren` oyg`a shu`mer edi.Adam balasιna hawa ,suw qanday kerek bolsa ma`deniyat ta sonday kerek.