m - bo'sh piknometming massasi. g;
- piknometming suv bilan birgalikdagi massasi. g:
m2 - piknometming spirt bilan birgalikdagi massasi, g;
0.99703 - suvning 20 °C dagi zichligi (havo zichligini hisob- ga olganda);
0.0012- mo'tadil sharoitdagi havoning zichligi (1 m3).
Agar spirtning zichligi ma’lum bo'lsa, massa yoki hajmiy foizi Xi DFning l-jadvalidan foydalanib topiladi.
Zichlikni areometr yordamida aniqlash. Areometrlar yak- ka yoki to'plam holda chiqariladi. To'plamda 19 ta areometr bo'lib. eng yengilining darajasi 0,700, eng og'iriniki 1.8400 bilan tugallanadi.
73
Aniqlashni 20 °C haroratda spirtga eng yengilini tushirishdan boshlash kerak. Agar harorat 20 °C dan farq qilsa, 20 °C dagi spirt- ning quvvatini DSTning 1 -jadvaH (massa bo'yicha) yoki 2-jadvali (hajm bo'yicha) asosida topish ham mumkin.
Refraktometrik usulda spirtning quvvatini aniqlash. Toza suvning nur sindirish ko'rsatkichi 1,3330 ga, absolut spirtniki esa 1,36242 gateng. Shu koTsatkichlarasosida tuzilgan jadvaldan foy- dalanib, spirtning hajmiy quwati topiladi.
Etil spirtini suyultirish. Etil spirtini massa va hajm bo'yicha suyultirish mumkin. Massa bo'yicha suyultirilganda suv va spirt- ning harorati ahamiyatga ega bo'lmaydi, chunki spirt va suv taro- zida tortib olinadi.
Spirtni massa bo'yicha suyultirishda hisoblash usullari:
XI DF ning 2-jadvali.
Bu jadvalda 1 kg zarur bo'lgan quvvatdagi spirt tayyorlash uchun qancha gramm suyultiriladigan spirt va suv kerakligi ko‘rsatilgan. Buning kamchiligi dorixonalarga 96.2-96.7 % spirt keladi. jadvalda esa eng yuqori quvvatli suyultiriladigan spirt - 96 %.
Misol. 1000 g 30 % li spirt tayyorlash uchun 96 % li spirt va suvdan qancha gramm olish kerak?
XI DF 2-jadvaliga muvofiq: 262 g 96 % li spirt va 738 g suv olinadi.
Biz taklif qilgan 4-jadval. Bu jadval XI DF ning 2-jadvaliga o'xshash bo’lib, lekin kasrli sonlar hisobga olingan.
kg quvvatli etil spirtining tayyorlash uchun zarur bo‘lgan
spirt va suvning massa miqdorini ko‘rsatuvchi jadval
Do'stlaringiz bilan baham: |
