1- ma’ruza kirish

Po‘Lat erituvchi yoy pechlari  (Peyop) 
 
Pechdan, xususan elektrodlar zanjiridan oqayotgan tok kuchining miqdoriga 
ko‗ra PEYOP larini quyidagi ish rejimlarida ishlaydi deb yuritiladi: 
a) salt yurish rejimi (elektr yoyi mavjud emas,I = 0) 
b) normal (nominal) ish rejimi (I = Inom); 
v) eksplutatsion qisqa tutashuv rejimi (I = Iq.t.). 
 
Pechning  to‗la  quvvati  R
to‗la
,  yoyda  sarf  bo‗layotgan  quvvati  R
yoy
, 
yo‗qolayotgan  (  bexuda  sarf  bo‗layotgan)  elektr  quvvati  R
el.y.
,  yo‗qolayotgan 
issiqlik  quvvati  R
iss.y
,  pechning  foydali  ish  koeffitsienti   

    va  pechning  quvvat 
koeffitsienti  cos

    kabi  kattaliklari  bilan  pechp  toki  o‗rtasidagi  bog‗lanish 
xarakteristikalari  PEYOP  larning  energetik  xarakteristikalari    deb  yuritiladi 
(ya‘ni  energetik xarakteristikalarni ifodalovchi bog‗lanishlar  -  R
to‗la
  =  f(I);  R
yoy
  = 
f(I); R
.el.y
 = f(I); R
iss..y
. = f(I); 

 = f(I); va sos 

  = f (I) lardir). 
 
PEYOP  tomonidan  sarf  bo‗layotgan  elektr  energiyasi    N,  pechning  ishlab 
chiqaruvchanligi  q,  pechning  to‗la  foydali  ish  koeffitsienti   

p
      va    1  tonna 
ma‘sulotni eritish uchun ketgan vaqt t kabi kattaliklar bilan pechp toki o‗rtasidagi 
bog‗lanish xarakteristikalari pechning texnologik yoki ishchi xarakteristikalari 
deb yuritiladi (ishchi xarakteristikalar - N=f(I);  
q=f(I);  

p
=f(I);   va t = f(I); - bog‗lanishlar bilan ifodalanadi). 
 
Pechning  energetik  va  ishchi  xarakteristikalarini  ta‘lil  qilish  orqaligina, 
barcha  ko‗rsatkichlar  bo‗yicha  optimal  ish  rejimini  belgilovchi  tok  qiymatini 
belgilash  mumkin.  Ushbu  xarakteristikalarni  PEYOP  ning  almashtirish  sxemasi 
yordamida  nazariy  hisoblab  chiqiladi  (4.7-rasm).    quyidagi  belgilashlar  amalga 
oshirilgan: 
r
x
T
T
2
2
,
 - transformator ikkilamchi cho‗lg‗amining aktiv va induktiv   qarshiligi: 
r
x
KT
KT
,
 - mos ravishda qisqa tarmoqning aktiv va induktiv qarshiligi; 
ä
R
 - elektr yoyining qarshiligi; 
r
x
p
p
' , '
 - reaktor aktiv va induktiv qarshiliklarining keltirilgan  qiymatlari;     
r
x
T
T
' , '
 - transforomator birlamchi cho‗lg‗ami aktiv va induktiv  qarshiliklarining 
keltirilgan qiymatlari; 
U

 - manbadagi faza kuchlanishi; 
ä
U
 - elektr yoyidagi kuchlanish. 

---

27