1- мавзу. Биржаларнинг иқтисодий моҳияти Маъруза матни

11- Мавзу. Биржа савдосида хавф-хатарлар ва уларни баҳолаш мезонлари
Маъруза матни
Биржа иши таъминоти тушунчаси ва турлари. Биржанинг ахборот таъминоти. Биржанинг техник таъминоти. Биржанинг иқтисодий таъминоти. Биржанинг институционал таъминоти.
Биржа фаолиятининг молиявий таъминоти:

• 
  - биржа акциялари ва пайларини сотиш;
  
• 
  - биржадаги брокерлик ўринларини сотиш;
  
• 
  - биржа аъзолари мунтазам тўлаб борадиган аъзолик бадаллари;
  
• 
  - биржа битимларини рўйхатдан ўтказишда олинадиган йиғимлар;
  
• 
  - биржа уставида назарда тутилган ахборот хизмати ва бошқа хизматлар кўрсатишдан келадиган даромадлар ҳисобидан амалга оширилиши мумкин.
  

Биржа томонидан ахборотнинг ошкор қилиниши

• 
  биржа савдоларида битимларни амалга ошириш тартибини белгиловчи мазкур Қоидалар ҳамда биржа томонидан тасдиқланган бошқа ҳужжатлар;
  
• 
  совдоларга қўйилган қимматли қоғозлар рўйхати;
  
• 
  қимматли қоғозларнинг котировка нархи;
  
• 
  ҳар бир биржа савдоси якунлари;
  
• 
  қонунчиликка мувофиқ бошқа маълумотлар.
  

Ахборотни ошкор қилиш:

• 
  ахборотни оммавий ахборот воситалари оркали нашр этиш;
  
• 
  ҳисоботлар, маълумотлар ва бошка ахборотни тақдим этиш йули билан амалга оширилади.
  

. Биржа қонунчиликда кўзда тутилган ахборотни инвесторлар ва қимматли қоғозлар эгаларига қоғоз куринишида тақдим этганлиги учун ундан нусха кўчиришга кетган харажатлар миқдоридан ошмайдиган миқдорда тўлов ундириши мумкин.
Биржа савдоларида битимларни амалга ошириш тартибини белгиловчи Қоидаларни ҳамда биржа томонидан тасдиқланган бошқа ҳужжатларни биржа:
уларни интернет тармоғидаги биржа сайтида жойлаштириш;
манфаатдор шахсларга танишиш учун тақдим этиш йўли билан ошкор этади.
Биржа савдоларга қўйилган қимматли қоғозлар рўйхатини:

• 
  биржа бошқаруви томонидан тасдиқланган шакл бўйича “Биржа” газетасида нашр этиш;
  
• 
  манфаатдор шахсларга танишиш учун тақдим этиш йули билан ошкор қилади.
  

Биржа қимматли қоғозларнинг котировка нархини “Биржа” газетасида биржа бошқаруви томонидан тасдиқланган шакл бўйича ҳафтада камида бир марта нашр этиш йўли билан ошкор қилади.