D = ϭ2 = Σрi (хi – ǣ)2
Бу ерда:
D – дисперсия
р – i дастлабки ҳолатдаги эҳтимоллик
хi – i ҳолатдаги даромадлилик
ǣ – даврдаги миқдорнинг ўртача даромадлилиги
ϭ – стандарт четланиш
1.5-§. Кейган назарияси
Кейганнинг пулларга бўлган талаб функцияси инфляция кучайган даврларда амал қилади. Иқтисодиётда баҳолар кескин ошганда пулнинг харид қобилияти сезиларли даражада пасаяди. Бундай шароитда реал даромад, реал фоиз ставкаси ва бошқа макроиқтисодий индикаторларнинг пулларга бўлган талабга таъсири сезиларсиз бўлиб қолади. Натижада, индивидларнинг пуллар бўлган ҳоҳиши ва талаби инфляция суръатига мутаносиб равишда камаяди:
MD : P = f (Ԉe)
Бу ерда:
Ԉe – кутилаётган инфляция
MD : P – реал пулларга бўлган талаб
Кейганнинг функциясини қуйидаги логарифмик шаклда ҳам акс эттириш мумкин:
In m = – αԈe
α– фоиз ставкаси бўйича пулларга бўлган талабнинг эластиклиги.
1.6. Хиршляйфер модели
АҚШлик иқтисодчи олим Д.Хиршляйфер 1958 йилда молиявий воситачиларнинг иқтисодиётдаги ролини асослашга хизмат қиладиган моделини яратган. Ушуб модел фирмалар ва уй хўжаликларининг вақтлараро танлов модели деб аталади.
Вақтлараро танловнинг хусусияти шундаки, бугун олинадиган пуллар келугсида олинадиган пулларга нисбатан юқори баҳоланади. Чунки, бугунги даромад бевосита истеъмол ҳисобланади. Агар истеъмол кечиктирилса, унда истеъмолчи зарар кўради. Бунинг сабаби шундаки, ушбу зарар келгусида юқори даромад ҳисобидан қопланади. Агар пуллар истеъмолдан олиниб кечиктирилса, у ҳолда уларнинг қиймати ўсиш билан ҳисобланади:
C2 = (1 + r) C1
C1– кечиктиилган пуллар, яъни келгусига олиб қўйилган пуллар
C2 – эртага оилнадиган пуллар
r – фоиз ставкаси
Келгусига олиб қўйилган пулларнинг қиймати ҳозирги қийматга ўтказиш мумкин, яъни дисконтлашган қийматини топиш мумкин:
Do'stlaringiz bilan baham: |