1-амалий иш. Киберхавфсизлик тушунчаси, унинг ташкил етувчиларининг характеристикалари. Ахборотли жамиятда хавфсизлик. Хавфсизлик тушунчаси

Муаллифлик ҳуқуқи. Патент таъминот таъминот дастурида акс еттирилган янги ғояларни ҳимоя қилиши мумкин бўлса-да, муаллифлик ҳуқуқини ҳимоя қила олмайди. Муаллифлик ҳуқуқини ҳимоя қилиш ғоя ифодаланган шаклга тааллуқлидир. Дастурий таъминот бўлса, муаллифлик ҳуқуқи қонуни манба ва объект кодини, фойдаланувчи интерфейсининг баъзи ноилож оригиналини ҳимоя қилади.
Ўтган ой сонида муҳокама қилинган, муаллифлик ҳуқуқи билан ҳимояланган таъминот дастурининг егаси малум ексклюзив ҳуқуқларга ега (баъзи истиснолардан қўшимча равишда): нусхаларини лицензиялаш, сотиб олиш ёки тарқатиш ҳуқуқи. акс ҳолда. Муаллифлик ҳуқуқи егасининг рухсатисиз ушбу ексклюзив ҳуқуқлардан бирортасини амалга оширишга ҳар қандай шахс ҳуқуқбузарлиги ва зарари ёки жарималар учун жавобгарликка тортилади.
Патентларда бўлган каби, муаллифлик ҳуқуқи тўғрисидаги қонун бўйича берилган ексклюзив ҳуқуқлар муаллифлик ҳуқуқи билан ҳимояланган асар "муаллифи" нинг ижодий ва ихтирочилик ҳаракатларини мукофотлаш учун мўлжалланган. Такрорлашни назорат қилишнинг мутлақ ҳуқуқи муаллифлик ҳуқуқи билан ҳимояланган воситалар таъминот егасини дастур кодини сўзма-сўз нусхалаш яратиш натижасида ҳимоя қилади. Муаллифлик ҳуқуқи қонуни, кодни бошқа дастурлаш тилига рухсациз таржима қилиш каби билвосита нусхалашдан ҳам ҳимоя қилади.
Муаллифлик ҳуқуқини ҳимоя қилиш асл муаллифлик асари яратилгандан кейин автоматик равишда юзага келади. Ҳимоя мавжуд бўлиши учун муаллифлик ҳуқуқи учун "мурожаат қилиш" ёки муаллифлик ҳуқуқи билан ҳимояланган асарни рўйхатдан ўтказишнинг ҳожати йўқ. Умуман олганда, муаллифлик ҳуқуқининг амал қилиш муддати муаллифнинг ҳаёти ва еллик йилни ташкил етади. Ходимнинг меҳнат фаолияти давомида яратган дастурий таъминоти бўлса, натижада "ёлланма учун қилинган иш" нашр етилган кундан бошлаб етмиш беш йил давомида муаллифлик ҳуқуқи тўғрисидаги қонун билан ҳимояланган бўлади.
Патентлардан фарқли ўлароқ, муаллифлик ҳуқуқи билан ҳимояланган асарнинг мустақил ривожланиши муаллифлик ҳуқуқининг бузилиши ҳақидаги даъвони ҳимоя қилишдир. Тасаввур қилинг-а, рухсациз нусха кўчириш билан шуғулланмаган киши томонидан бир хил минглаб қатор кодларни мустақил равишда яратиш қанчалик даргумон. Патентлардан фарқли ўлароқ, муаллифлик ҳуқуқи қонуни дастур асосидаги ғояларни ҳимоя қилмайди. Ғоялар ва тушунчалар патентлар ёки тижорат сирлари билан ҳимояланмаган даражада рақобатчилар учун адолатли ўйиндир.