1-Amaliy mashg`ulot. Avtotraktor dvigatellarining mexanizmlari, tuzilishi va ishlashini o‘rganish

Dvigatelga porshen-shatun guruxini o‘rnatish.
Yig‘ish ishlari qo‘yidagi tartibda bajariladi:
1.
SHatunni iskanjaga mahkamlang, porshenni suvli vannada 30
0
S
gacha qizdiring va shatunning yuqoridagi kallagiga o‘rnating, bunda albatta har bir
dvigatel uchun alohida bo‘lgan porshen va shatunni yig‘ish qoidalariga rioya
qiling.
2.
Porshenni shatun va porshen barmog‘i bilan biriktirib, babishkaga
o‘rnatma halqalarini o‘rnating.
3.
Porshen halqalarini porshenga o‘rnating, halqa qulflarini bir xil
masofada butun doira bo‘yicha terib qo‘ying.
4.
Porshen halqalarini kisuvchi moslama yordamida porshen va shatun
guruxini silindrga o‘rnating, porshen ustiga bosib, shatunning pastki kallagi
tirsakli val bo‘yiniga tekkuncha uni pastga qarab so‘ring.
5.
Porshen pastki kallagiga vkladishni va uning qopqog‘ini o‘rniga
qo‘yib, shatun boltlarini ma’lum kuch bilan (2-jadvalda ko‘rsatilgan) dinomometrli
kalit yordamida torting.
6.
SHatun podshipniklaridagi gayka va boltlarni shplintlang.
7.
Tirsakli valni bir marta to‘la aylantirib, bir-biriga ulangan
detallarda qadalish yo‘qligiga ishonch hosil qiling.
2-jadval
Turli xil dvigatellarda tortish momenti qiymati.

Dvigatel markasi

Oxirigacha
tortganda
hosil
bo‘lgan
moment,
Nm
Dvigatel markasi
Oxirigacha
tortganda
hosil
bo‘lgan
moment,
Nm
D-144
100-120
A-0IM
160-180
D-240
150-170
A-4I
160-180
ZIL-130
Talabaning
o‘zi
qiymatini
topib
yozadi
D-IZ0T
170-210
GAZ-53A
Talabaning
o‘zi
qiymatini
topib
yozadi
YAMZ-240NB
160-180
Ishni bajarish to‘g‘risida hisobot. 
1.
Dizel va karbyurator dvigateli porsheni, kompression va moy
sidiruvchi halqalari, porshen barmog‘i, shatunining eskizini chizing. Asosiy
elementlarining nomlarini ko‘rsating, tuzilishidagi o‘ziga xos xususiyatlarni yozing
(dvigatel markasi o‘qituvchi tomonidan ko‘rsatiladi).
2.
1-2- jadvalni kuchirib oling, ZIL-130 va GAZ-53A dvigateli uchun
tortish momenti miqdorini yozing.