1-bilet Mexanik harakat turlari. Harakatlarning mustaqillik prinsipi
Download 0.65 Mb. Pdf ko'rish
|
11-sinf-fizika-imtihon-javoblari-2022-yil
|
2
= Jav:t 2 =184 soat 1. Butun zanjir uchun Om qonuni. Tok manbaining FIK . Bellashuv.uz Aytilganlardan shu narsa kelib chiqadiki, zanjirning qandaydir bir qismida zaryadlarga elektrostatik bo‘lmagan kuchlar ta‘sir qilishi kerak. Bu kuchlarni chet kuchlar deyiladi. Ular zaryadga tok mabayining ichida ta‘sir qilib, aynan shu kuchlar energiyani elektr zanjiriga yetkazib beradi. Tok manbayida chet kuchlar ta‘sirida zaryadlarning ajralishi ro‗y beradi. Natijada manbaning bir qutbida musbat zaryad, ikkinchi qutbida manfiy zaryad to‗planadi. Qutblar orasida potensiallar farqi vujudga keladi. Tokning kimyoviy manbalarida chet kuchlar kimyoviy tabiatga ega bo‗ladi. Masalan, agar rux va mis elektrodlarni sulfat kislotaga tushirilsa, ruxning musbat ionlari, misning musbat ionlariga nisbatan elektrodini tez-tez tashlab ketib turadi. Natijada mis va rux elektrodlar orasida potensiallar farqi vujudga keladi: mis elektrodning potensiali, ruxnikiga nisbatan katta bo‗ladi. Mis elektrod tok manbayining musbat qutbi, rux elektrod esa manfi y qutbi bo‗ladi. Tok manbayida chet kuchlar erkin zaryadlarni elektrostatik maydon kuchlariga qarshi ko‗chirishda A chet ish bajaradi. Bu ish berilgan vaqt ichida zanjir bo‗ylab ko‗chayotgan q zaryad miqdoriga proporsional bo‗ladi. Shunga ko‗ra chet kuchlarning bajargan ishining zaryad miqdoriga nisbati Achet ga ham, q ga ham bog‗liq bo‗lmaydi. Demak, u tok manbayining xarakteristikasi hisoblanadi. Bu nisbat, ya‘ni birlik q musbat zaryadni berk zanjir bo‗ylab ko‗chirishda bajarilgan ishi manbaning elektr yurituvchi kuchi (EYuK) deyiladi va E harfi bilan belgilanadi: Download 0.65 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|