1-bob. Elementar funksiyalar funksiya funksiyaning berilish usullari. Tarif
Download 0.94 Mb.
|
Mavzu funksiya
- Bu sahifa navigatsiya:
- 2-misol.
- 3-misol.
- Yechish. 1)
- Bu topilgan
Teskari funksiya
Agarda tenglama har bir y uchun x ga nisbatan yagona ildizga ega bo‘lsa, u holda funksiya funksiyaga teskari funksiya deyiladi. funksiya o‘rniga odatdagi belgilashlarga ko‘ra yozuvi ishlatiladi. funksiyaga teskari funksiya kabi yoziladi. Aytaylik, у=f(x) funksiya X to‘plamda berilgan bo‘lib, Y=E(f)={f(x): x∈X} uning qiymatlar to‘plami bo‘lsin. Endi Y to‘plamni X to‘plamga akslantiruvchi funksiya, ya’ni teskari funksiya bor yoki yo‘qligini tekshiramiz. Y to‘plamdan olingan ixtiyoriy уo uchun, X to‘plamda tenglikni qanoatlantiruvchi soni mavjud. Bunday son bitta, yoki bir nechta bo‘lishi mumkin. Agar Y dan olingan har bir у uchun X to‘plamda у=f(x) tenglikni qanoatlantiruvchi x faqat bitta bo‘lsa, u holda x=ϕ(y) funksiyaga ega bo‘lamiz. Bu funksiya у=f(x) funksiyaga teskari funksiya deyiladi. (Y to’plamni X to’plamga akslantiruvchi funksiya borligini bilishi kerak). (Umumiy holda hamma funksiyaning ham teskari funksiyasi mavjud emasligini bilishi erak). 1-misol. funksiyani qaraylik. Bu yerdan x ni y orqali ifodalaylik: Eslatma. Berilgan funksiya va unga teskari funksiya uchun hamda bo‘ladi. 2-misol. Berilgan funksiyaning teskari funksiyasini toping: Yechish. Funksiyani : kabi yozib olamiz va uni x ga nisbatan yechamiz. . Endi x ava y larning o’rnini almashtiramiz: . Demak, teskari funksiya quyidagicha: . 3-misol. Berilgan funksiyaning teskari funksiyasini toping: : 4-misol. Teskari funksiyaning grafigini chizish. funksiyaning grafigidan foydalanib, funksiyaning grafigini chizing.
Bu topilgan teskari funksiya y= parabolaning o’ng tarmog’idan iborat. Buni grafikdan ham ko’rsa bo’ladi. Download 0.94 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling