Bog‘lovchisiz qo‘shma gap
Qo„shma gap kismlarining o„zaro bog„lovchi vositalarsiz birikuvidan tuzilgan
turiga bog„lovchisiz qo„shma gap deyiladi: Yaxshi o„g„il qand yedirar? yomon
o„g„il pand yedirar. (Makol,) O„ktamning orkasidan ancha tikilib qoldi, ko„ngli
qandaydir g„ash bo„ldi. (О.)
Bog„lovchisiz qo„shma gap qismlari o„zaro bog„lovchilarsiz, bog„lovchi
vazifasidagi grammatik shakllar yordamisiz o„zaro birikadi. Bog„lovchisiz
qo„shma gaplarning tuzilishida intonatsiya asosiy vositalardan biri sanaladi.
Intonatsiya bog„lovchisiz qo„shma gaplarda mazmun munosabatini ifodalanishida
ham asosiy omil bo„lib xizmat qiladi. Bog„lovchisiz qo„shma gap qismlari
orasidagi intonatsiya tenglik, tobelanish intonatsiyasiga mos kelsa ham, lekin ba‟zi
bog„lovchisiz qo„shma gap orasidagi intonatsiya o„zgacha bo„ladi. Ulardagi
mazmun munosabati ham bog„langan yoki ergash gapli qo„shma gaplardagi
mazmun munosabatiga teng emas. Shu sababli bog„lovchisiz qo„shma gapning
alohida turi tarzida qaraladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |