1 Bosh miya umumiy tuzilishi. Bosh miya nervlari-n craniales

2,Uzunchjq miya va ko’prik,Uzunchoq miya — medulla oblongata orqa miyaning davomi hisoblanadi. Uning yuqori chegarasi ko'prik bilan tutashsa, pastki chegarasi ensa suyagining katta teshigiga yoki birinchi juft orqa miya nervining chiqish sohasiga to'g'ri keladi.Uzunchoq miyaning oldingi yuzasida, orqa miyada uchragan fissura mediana anterior —- oldingi tirqish ко rinadi. Bu tirqishning ikki yon tarafida harakat o'tkazuv yo'llarining tutamlaridan tashkil topgan piramida dastasi — pyramis medullae oblongatae joylashadi. Bu dastalar orqa miyaga o'tish chegarasida qisman kesishib, decussatio pyramidum qarama-qarshi tarafga o'tadi. Kesishgan tolalar orqa miyaning yon tizimchalariga davom etadi. Kesishmagan tutamlar esa orqa miyaning oldingi tizimchalari tarkibida yo'naladi. Uzunchoq miyaning oldingi yuzasida oldingi yon egat — sulcus antero- lateralis ko'rinadi. Bu egatning lateral tarafida — oliva deb atalgan bo rtma joylashadi. Bu hosila tishsimon tuzilishga ega bo'lgan kulrang modda nucleus olivarisdan hosil bo'ladi. Bu o'zaklar muvozanat saqlaydigan oraliq markaz bo'lib hisoblanadi. Olivalar oldidagi egat — sulcus preolivaris, uning orqasidagi egat — sulcus retroolivaris shu sohadagi maydoncha — area retroolivaris deyiladi. Oldingi va orqa egatlar orasida tizimchalar — funiculus lateralis joylashadi.Uzunchoq miyaning orqa yuzasi o'rtasidan orqa miyada uchragan o'rta egat — sulcus medianus posterior joylashadi. Yon tarafida esa yon egatlar — sulcus posteriolateralis uchraydi. O'rta va yon egatlar orasida sezuvchi o'tkazuv yo'llariga mansub bo'lgan nozik dastalar — fasciculus gracilis va ponasimon dastalar — fasciculus cuneatus joylashadi. Bu dastalarning yuqori qismida nerv hujayralari to'plamidan hosil bo'lgan bo'rtiqlar uchraydi. Nozik dastalar — tuberculum gracilum, ponasimon dastalar esa — tuberculum cuneatum bilan yakunlanadi. Uzunchoq miya yuqori lateral tarafda miyacha bilan bog'lanadigan miyachaning pastki oyoqchalari — pedunculus cerebellaris inferior ga davom etadi.Ko'prikning pastki sohasi uzunchoq miya bilan birlashib, yuqoridan miya oyoqchalariga davom etadi. Yon tarafdan esa miyachaning o'rta oyoqchalari pedunculus cerebellaris medius vositasida ko'prik miyacha bilan tutashadi. Ko'prikning oldingi yuzasidan qon tomir joylashadigan egat — sulcus basilaris yo'naladi.Uning orqa yuzasi rombsimon chuqurchani tashkil qilishda qatnashib. IV qorincha bo'shlig'iga qaragan bo'ladi. Uzunchoq miya va ko'prik orasida sulcus bulbopontinus egati ko'rinadi. Miyacha bilan ko'prik sohasida burchak— angulus pontocerebellaris hosil bo'ladi. Ko'prik sohasidan miyacha va o'rta miya orasidagi miyachaning ustki oyoqchalari — pedunculus cerebellaris superior yo'naladi. Bu oyoqchalar sohasida ustki chodir — velum medullare superioir tortilgan bo'lib, ular orasidagi yugancha — frenulum veli deyiladi. Ko'prikning oldingi sohasi, uning asosi — pars basilaris pontis, orqa sohasi ko'prik tomi tegmentum pontis deyilad