1. Бозор и=тисодиёти шароитида сифатни бош=ариш


Download 0.66 Mb.
bet48/49
Sana22.06.2023
Hajmi0.66 Mb.
#1647633
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   49
Bog'liq
Sifat menejmenti

Комплекс ёндашиш - бу техник, иктисодий, ижтимоий, ташкилий ва бош=аришнинг бош=а аспектрларини ызаро бо\ланиши кыринишини кызда тутади. Афсус, амалиётда хамма айтилган аспектлар хисобга олинмайди ва уларнинг ызаро бо\ланиши тыла инобатга олинмайди, бу эса катта йу=отишларга олиб келади.
Функционал ёндашишда бир хил эхтиёжни =ондиришнинг янги альтернатив структура ва усулларини кыриш йылидан юрилади. Товарнинг мавжуд былиш циклида харажатлар бирлигига максимал фойдали самара берувчи, энг самарали объект танланади.
Фирма товарларининг ра=обатбардошлигини оширишда энг яхши усул былиб, ишлаб чи=аришдаги тыхтаб =олишларни истеъмолчилар тыхтаб =олишлари даражасидан пастро= тушириш, махсулот сифатини ошириш ёки истеъмолчи товарни олгандан сынг товарга хизмат кырсатиш сифатини ошириш хизмат =илади. Лекин ра=обатчидан ызиб кетишни бош=а усули хам бор. У бозордаги =андайдир сохада ифодаланган фирма компетенциясига эришишга интилишдан иборат.
Ифодаланган компетенция фирма махсулотни тайёрлаш ёки тар=атиш сохасида ра=обатчилардан нимадир яхширо= =илишидан иборат, бу эса мижозларни =изи=тириш ва ушлаб =олишга имкон беради. Баъзан махсулот нархи фирма-ра=обатчисиникидан хам =иммат былса хам, лекин компания энг, масалан, мустахкам соатни ёки энг кам ё=ил\и сарфловчи машинани тайёрласа, унинг махсулоти ра=обатчиларга =араганда ра=обатбардошлиро= былади. Тыхтаб =олишлар ёки бош=а тадбирларни бирданига ытказишни махсулот ра=обатбардошлигини ошириш ма=садида =илиш шарт эмас.
Баъзида, фирма товарига престиж ва компетенцияни берувчи, ра=обатбардошлик сохасида =андайдир нишани танлаш самаралиро=дир. Компания истеъмолчилар олдида авторитет олиши мумкин былган нишаларнинг бир нечтасини айтиш мумкин:

  • Махсулотни техник характеристикаси быйича лидерлик, буюм конструкцияси ю=орирок кырсаткичлар билан эксплуатация =илишга имкон беради.

  • Буюмни ишончлилиги быйича лидерлик. Шундай =илиб, автомобилга яхши рекламани 10000км йыл босиб ытишига минимум бузилишлар кафолати таъминлайди.

  • Буюмни мустахкамлиги быйича лидерлик, истеъмолчичиларни буюмнинг =иммат нархи хам тухтатмайди.

  • Етказиш тезлиги быйича лидерлик. Масалан, хозирги кунда, эртанги кунгача етказиш принциплари каби янги хизмат сохаси кенг тар=алган.

  • Буюртмачилар талаби быйича буюмни «индивидуализация»си. Айтайлик, ани= фирмада сизнинг шахсий буюртмангиз быйича тайёрланадиган буюмни харид =илишингиз мумкин.

  • Махсулотни бозорга киритиш. Ю=ори технологияларнинг баъзи сохаларида махсулотни бозорга тез чи=ариш мувоффа=иятга олиб келиши мумкин. Шундай =илиб, «Поляроид» ыз репутациясини фотоаппаратура бозорида янги буюмларни тез киритишда топди.

  • Ишлаб чи=ариш хажмини эгилувчан мослаш. Фирмани ишлаб чи=ариш хажмини талабга =араб мослаш =обилияти.

Фирма томонидан танланган ниша =уйидаги бозорда ты\ри келиши керак. Масалан, товарларни етказиш быйича махаллий фирма янги ва катта юк машиналарига эга. Лекин агарда мижозларнинг асосий =исми катта былмаган пакетларни ва =ис=а муддатда етказиш эхтиёжида былса, велосипед ёки мотоциклли курьерлардан фойдаланувчи, бош=а фирма ра=обатбардошлиро= былади.
Бизнинг бозоримиз эндигина ра=обатни тушуна бошламо=да, лекин бугунда Узбекистонда ра=обат зарбасини ызида сезган кичик фирма ва корхоналарнинг (асосан савдо ва хизмат сохасида) кыплаб сони мавжуд. Кыплари ра=обатга чидай олмасдан синди ва фа=ат уларнинг озчилик =исмигина гуллашга эришди. Бундан таш-ари и=тисодий ривожланишнинг =уйидагиги бос=ичида бозор бизнинг ишлаб чи=арувчиларга ра=обатлашиш =ийин былган, чет эл компаниялари товарлари билан тылган. Бундай муаммоларни ечими билан товар ра=обатбардошлиги менежменти шу\улланади.
Корхонага, бизнинг ички бозоримизда чет эл махсулотлари билан мувоффа=иятли ра=обатлашиш учун, =андай тадбирларни ытказиш лозим, бозорда товар мувоффа=иятини =андай олдиндан кыра билиш мумкин, талаб йы=лигидан =андай мухофаза =илиш мумкин, фирма махсулотларига истеъмолчилар эътиборини =андай =аратиш мумкин – бу ва бош=а кыплаб саволларга товар ра=обатбардошлиги менежменти жавоб беради. Агар фирма менежери бозордги ахволни кыра билиш =обилиятига эга былмаса, ты\ри ечимни танлай олмаса ва агарда у ра=обатбардошликни бош=ариш санъатини =ылга киритган былса, ташкилот бозорда ривожланади.
Фирма томонидан чи=ариладиган товар ра=обатбардош былса, компаниянинг бош ма=сади – етарлича фойда олиш ва бозор муносабатлари шароитида яшай олишга эришилиши таъминланади. Ыз махсулоти билан таш=и бозорга чи=мо=чи былган корхоналарга айни=са товар ра=обатбардошлигини самарали бош=аришни билиш мухимдир. Бу масалани бажарилиши улардан истеъмолчиларга яхширо= ёки, хеч былмаса, ёмонро= былмаган товарларни, фирма-лидерлар томонидан таклиф =илинаётгандан яхширо= былган сотиш ва хизмат кырсатиш шартларини таклиф =илиш, булар эса ра=обат механизмини, товарлар ра=обатбардошлигини ошириш усуллари ва услубларини чу=ур билиш асосида бажариш мумкин былади.
Шундай =илиб, маркетинг тизимининг асосий элементлари былиб: бозорни тад=и= =илиш, шу асосда бозор (ра=обат) стратегиясини лойихалаш ва амалга ошириш хизмат =илади. Маркетинг-ани= истеъмолчиларни =ондиришга ва бозорни ырганиш ва прогнозлаш асосида фойда олишга йыналтирилган, ишлаб чи=ариш ва товар сотиш бош=арувининг комплекс тизимидир.
Ызбекистон компаниялари томонидан маркетингнинг бутун потенциалини =ылланиши улар фаолиятида маркетинга мос келувчи =уйидаги чора-тадбирлар мавжудлиги билан характерланади:

  • мижозлар эхтиёжларига йыналиш (маркетинг фалсафаси);

  • бозор сиёсатининг инструментлар йи\индисисини =ыллаш (маркетинг-микс);

  • сотиш сохасида фаолиятнинг хамма турларида режали координация (маркетинг бош=аруви).

Маркетинг сохасида бизнинг мамлакат амалиёти учун =уйидаги тенденциялар характерли:

  1. Йирик, ырта ва майда корхоналарнинг хаммаси бозорнинг комплекс жиддий тад=и= =илишга киришишди.

  2. Мижозларнинг реал эхтиёжларига =араш приоритет соха былиб =олди, бунинг учун унинг сегментацияси бажарилади.

  3. Корхоналар истеъмолчилар талабларини нафа=ат фаол ырганади, балки хар хил инновацияларни, хусусан, янги махсулотлар ва хизматларни ишлаб чи=иш ва амалга ошириш ор=али уларга жиддий таъсир =илади.

  4. Замонавий маркетинг талабларини амалиётда тадби= =илишда бозор масалалари ягона тизим, комплекс характерли былиб колади.

  5. Ташкилотлар ва кохоналарнинг хамма хизматлар ва былимлар иши маркетинг дастурларини ыз ва=тида ва сифатли бажарилиш масаласига буйсунади. Маркетинг дастурларини танлаш ва амалда реализация =илишда жорийдан перспектив режаларга секин-аста переориентация хосил былади.

  6. Корхонанинг ташкилий структурасига кырсатилган сохада бутун фаолиятни координациялайдиган, маркетинг буйича махсус былимлар киритилади.

  7. Янги махсулотлар ва хизматларни ишлаб чи=иш ва тадби= =илиш, мавжуд былганларни модернизациялаш маркетинг сиёсатини бош таркибий =исми былиб =олади.

  8. Бозорга таклиф =илинаётган махсулот имиджини шакллантириш ва мустахкамлашга катта эътибор =аратилмо=да.

  9. Фирманинг бозордаги ра=обатчилар харакатига ыз ва=тидаги реакциясини амалга ошириш ма=садида уларнинг харакатига назорат сезиларли кучаяди.

  10. Маркетингда янги \ояларни, банк хизматларини янги турларини ишлаб чи=ишга нафа=ат маркетинг былимининг жамоаси балки корхонанинг барча ходимлари жалб =илинади.

  11. Кып режали ва хар хил маркетинг тад=и=отларини ытказилиши бозорда фирма яшаши, унинг молиявий хатарини камайишининг асоси былиб =оляпти.

  12. Бозордаги фирманинг бутун фаолияти, махсулотлар ва хизматларни ишлаб чи=иш, ишлаб чи=ариш ва сотишнинг хамма бос=ичларига кирувчи, ягона концепция асосида былади.

  13. Бозорни прогнозлаш, компанияни ра=обат позициясини ани=лаш ва мустахкамлашнинг маъноси ошади.

  14. Маркетинг корхонанинг ра=обат афзалликларидан самарали фойдаланишга йыналтиради.

  15. Коммуникатив сиёсатнинг, хусусан корхоналар махсулоти истеъмолчилари билан доимий ызаро таъсирининг ырни систематик тарзда ысади.




Download 0.66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   49




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling